Διαιτητικό Δικαστήριο στη Χάγη επιδικάζει αποζημίωση 50 δισ. δολαρίων στους μετόχους της ρωσικής Γιούκος, ανάμεσα στους οποίους και ο μεγιστάνας Χορντορκόφσκι που αποφυλακίστηκε πρόσφατα και διαβιεί στη Ζυρίχη. Το ποσό αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δίκασε για το ίδιο θέμα μόλις μια εβδομάδα αργότερα 2,5 δισ. δολάρια στους μετόχους. Πριν από λίγες εβδομάδες οι αμερικανικές Αρχές επιδίκασαν πρόστιμο 9 δισ. δολαρίων στη γαλλική τράπεζα BNP Paribas, πρόστιμο επίσης ρεκόρ, επειδή η BNP έκανε μπίζνες με Κούβα, Σουδάν και Ιράν. Πριν από ένα μήνα αμερικανικό δικαστήριο έκρινε ότι η Αργεντινή θα πρέπει να πληρώσει στο ακέραιο το περίπου 1 δισ. δολάρια ομολόγων που δεν συμμετείχαν στο κούρεμα που είχε συμφωνήσει η Αργεντινή. ΗΠΑ και Ε.Ε. αποφάσισαν την περασμένη εβδομάδα νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας που θα κοστίσουν εκατέρωθεν πολλά δισ.
Πάμε τώρα ξανά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τον Μάιο, μετά από 13 χρόνια, επιδίκασε κατά της Τουρκίας αποζημίωση 90 εκατ. ευρώ για την εισβολή του 1974 στην Κύπρο και τη συνεχιζόμενη κατοχή. Φέτος επίσης κλείνουν 30 χρόνια από το φριχτό βιομηχανικό ατύχημα στη Μποπάλ της Ινδίας από το εργοστάσιο της Union Carbide με αποτέλεσμα το θάνατο πολλών χιλιάδων (οι επίσημες εκτιμήσεις τούς ανέβαζαν στους 2.500) κατοίκων, για το οποίο η UCC κατέβαλε πέντε χρόνια αργότερα μόλις μισό δις δολάρια, κι ενώ κανείς Δυτικός υπεύθυνος δεν δικάστηκε ποτέ. Τούτες τις εβδομάδες, το Ισραήλ για πολλοστή φορά παραβιάζει όλον μαζί τον κώδικα του Διεθνούς Δικαίου πάνω στα σώματα των Παλαιστίνιων της Γάζας, χωρίς να ανησυχεί στο ελάχιστο για νομικές συνέπειες.
Το «Δίκαιο» αυτό που ξεκάθαρα αποτυπώνουν τα παραπάνω στοιχεία είναι μόνο η μια πλευρά. Ότι, δηλαδή, μπορείς να σκοτώσεις χιλιάδες από εγκληματική αμέλεια με σκοπό υπερκέρδη και να μην πληρώσεις παρά ψίχουλα, μπορείς να εισβάλεις σε άλλη χώρα και να την κατέχεις 40 χρόνια αρκεί να έχεις φίλους, μπορείς μάλιστα, αν έχεις αυτούς τους φίλους κολλητούς να παραβιάσεις όλο το Διεθνές Δίκαιο και να μακελεύεις μια πόλη 1,8 εκατομμυρίων αμάχων με «ρυθμό» νεοχιτλερικό που θα ζήλευε και η Γκερνίκα. Πρόσεξε μόνο μην και δεν πληρώσεις τους διεθνείς τοκογλύφους ή μην πειράξεις αυτούς τους «φίλους» με οποιοδήποτε άλλο τρόπο.
Η άλλη πλευρά είναι πιο καταθλιπτική. Όπως η οικονομία έχει γίνει πια έτσι που σε ατομικό επίπεδο σε μαγκώνει από παντού, από το φυσικό αγαθό του τρεχούμενου νερού στη Χιλή μέχρι ότι βρίσκεσαι ξάφνου στην Ελλάδα να χρωστάς χιλιάδες ευρώ στην Εφορία και στις τράπεζες χωρίς να ήσουν πλούσιος και χωρίς να έχεις φάει ούτε ένα ευρώ· το ίδιο η παγκόσμια οικονομία μαγκώνει πια ολόκληρες οικονομίες έτσι που το φυγείν αδύνατον. Οι εποχές που άνθρωποι και χώρες μπορούσαν να βρουν μια ξέγνοιαστη γωνιά έχουν παρέλθει για όλο και περισσότερους ανθρώπους, για όλο και περισσότερες χώρες και περιοχές του πλανήτη. Μέχρι πού… Μέχρι πού, τι;
Γιώργος Τσίπρας
