Οι εκβιασμοί και τα τελεσίγραφα δημιουργούν αδιέξοδα, αλλά ανοίγουν και δυνατότητες
Του Σπύρου Παναγιώτου
Η παραλυτική παράταση της διαπραγμάτευσης οδηγείται σε μια κρίσιμη καμπή. Τα διαδοχικά εκβιαστικά-εξευτελιστικά για την κυβέρνηση και το λαό τελεσίγραφα των δανειστών και οι, ομολογημένες πια επισήμως, διαρκείς αναδιπλώσεις -όλο και πιο μακριά από τις προεκλογικές δεσμεύσεις- της ελληνικής κυβέρνησης έχουν οδηγηθεί σε ένα αδιέξοδο που εισάγει τη χώρα σε αχαρτογράφητα νερά.
Το δικαιολογημένο «όχι» του Έλληνα πρωθυπουργού στις προτάσεις της 5μερούς επιτροπής, όπως διατυπώθηκαν διά στόματος Γιούνκερ και η μετάθεση πληρωμών στο ΔΝΤ για να έχουν νόημα και συνέχεια απαιτούν να δούμε σε ολοκληρωτικά διαφορετική βάση τα όσα έχουν συντελεστεί μέχρι τώρα.
Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι η απαλλαγή από εμμονές και αυταπάτες.
Η διαπραγματευτική πολιτική των δανειστών στηρίζεται σε μια αδιαπραγμάτευτη αρχή. Την διατυπώνει χωρίς περιστροφές ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Μ. Γιέγκερ. «Πρέπει να βγαίνουν τα νούμερα… ώστε να καταστεί βιώσιμο και άρα να αποπληρωθεί το χρέος». Η «αρχή» αυτή δεν είναι σκέτα τιμωρητική απέναντι στη χώρα. Η διαπραγματευτική στάση των δανειστών σχετίζεται με την αξιοπιστία και την αποφασιστικότητα του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου να διαχειριστεί την πανευρωπαϊκή κρίση στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης συνταγής. Με άλλα λόγια, κάθε υπαναχώρηση στα ελληνικά αιτήματα θα σήμαινε αμφισβήτηση της μέχρι τώρα πορείας του ευρωενωσιακού οικοδομήματος. Αμφισβήτηση που θα άνοιγε τη όρεξη για αντίστοιχες παραχωρήσεις και σε άλλες χώρες και άρα θα είχε σαν επακόλουθο αξεπέραστες αναταράξεις. Στη πραγματικότητα αυτό που διακυβεύεται είναι η αποφασιστικότητα της Ε.Ε. στη χωρίς παρέκκλιση εφαρμογή της συνταγής που επιβάλλει η δεσποτεία του χρήματος και οι μονοπωλιακές επιχειρήσεις.
Μια τέτοια ανάγνωση των δεδομένων καθιστά διαπραγματευτικά ανίσχυρη όλη τη φιλολογία για αναζήτηση «συμμάχων» άλλοτε στις ΗΠΑ έναντι της Ε.Ε., άλλοτε στους θεσμούς έναντι των τεχνοκρατικών ομάδων, άλλοτε στη Κομισιόν έναντι του Eurogroup και εσχάτως στους Μέρκελ-Ολάντ έναντι του Σόιμπλε και σία. Μια τέτοια αντίληψη ξεχνά ότι, παρά τις υπαρκτές τους αντιθέσεις, όλοι συναινούν στο βασικό: Η κοινωνικοποίηση των ζημιών και η ιδιωτικοποίηση των κερδών αποτελεί το μοναδικό δρόμο που βαδίζει η Ε.Ε. Στόχος αδιαμφισβήτητος και διακηρυγμένος πολύμορφα εδώ και δεκαετίες από το Μάαστριχτ και τη Λισσαβώνα μέχρι το Σύμφωνο για το ευρώ.
Κατ’ αντιστοιχία, η αποδοχή της «μεθόδου» των δανειστών, δηλαδή το «να βγαίνει στο τέλος ο λογαριασμός» αποτελεί ολοκληρωτικά λαθεμένη βάση της διαπραγμάτευσης. Η αναζήτηση μιας συμφωνίας για το μέγεθος των υφεσιακών μέτρων, η αποδοχή της λογικής των ισοδύναμων κ.λπ., οδηγεί -θέλοντας και μη- όχι απλά σε ξεθώριασμα των κόκκινων γραμμών, αλλά στη διαιωνίσει του καθεστώτος της αποικίας χρέους για τη χώρα και στην εμβάθυνση των μνημονιακών πολιτικών. Το ελληνικό χρέος έχει τέτοια δομή και ύψος που δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί με λιτότητα, περικοπές του λαϊκού εισοδήματος και μέτρα ύφεσης είτε αυτά είναι υπερβολικά μεγάλα, όπως επιμένουν οι δανειστές, είτε πιο μικρά, στο όριο όσων αντέχει η κοινωνία, όπως προτείνει και ευελπιστεί η κυβέρνηση. Η συζήτηση, ουσιαστικά, γίνεται σε λάθος βάση. Γίνεται στο έδαφος της λογικής των δανειστών και αυτό οδηγεί σε αποτυχία. Η μέχρι τώρα πορεία, άλλωστε, το αποδεικνύει.
Τι μπορούσε να γίνει;
Παρά το γεγονός ότι οι αυταπάτες, οι καθυστερήσεις, οι ελλείψεις του παρελθόντος βαραίνουν είναι δυνατό να ακολουθηθεί, ακόμα και την ύστατη στιγμή, μια διαφορετική πορεία. Η ιταμή, εξευτελιστική έναντι της κυβέρνησης και του λαού συμπεριφορά της 5μερούς επιτροπής δίνει μια ευκαιρία, ηθική και πολιτική, να μη χαθούν οι δυνατότητες για οριστική διάσωση της χώρας από την μνημονιακή καταστροφή. Αν και είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται για συνταγολόγιο είναι βέβαιο ότι μια διαφορετική πορεία μπορεί να οικοδομηθεί στηριγμένη σε διαφορετικές αρχές. Ορισμένες από αυτές:
- Άμεση αποχώρηση της Ελλάδας από όλες τις τεχνικές επιτροπές διαπραγμάτευσης και από κάθε συζήτηση σε όλα τα επίπεδα που επιχειρεί να διαιωνίσει τη θηλιά των δανειστών.
- Αίτημα για άμεση σύγκλιση Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. όπου θα δηλωθεί ότι η Ελλάδα οδηγήθηκε σε αδυναμία ανταπόκρισης στις διεθνείς της υποχρεώσεις λόγω των μνημονιακών πολιτικών που επιβλήθηκαν από τους δανειστές. Παροχή όλων των στοιχείων που να καταδεικνύουν τις ολέθριες συνέπειες των μέχρι τώρα μνημονιακών πολιτικών αλλά και αποκάλυψη όλων των εκβιαστικών απαιτήσεων των δανειστών στη διάρκεια της τετράμηνης διαπραγμάτευσης.
- Αίτημα για προσωρινή παύση πληρωμών, moratorium 1-2 χρόνων, ώστε η χώρα να ορθοποδήσει από τη μνημονιακή καταστροφή.
- Άρνηση κάθε νέου δανεισμού για αποπληρωμή του χρέους. Συζήτηση για διαγραφή μέρους του χρέους και αποπληρωμή του υπόλοιπου με ρήτρες ανάπτυξης χωρίς εκβιασμούς και τελεσίγραφα. Επιστροφή των κεφαλαίων του ΤΧΣ, των κερδών επί των ελληνικών ομολόγων κ.λπ. που παρακρατούνται παράνομα.
- Άμεση παρέμβαση στην ολομέλεια του ΟΗΕ και καταγγελία της ανθρωπιστικής κρίσης στην οποία έχει οδηγηθεί η χώρα με ευθύνη των δανειστών.
- Νομοθέτηση χωρίς καθυστερήσεις μέτρων ανακούφισης των λαϊκών στρωμάτων, σύμφωνα με τις προεκλογικές εξαγγελίες της κυβέρνησης.
- Αξιοποίηση όλων των εσωτερικών πόρων και εφαρμογή πολιτικών για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας και παραγωγής, με ενεργοποίηση όλου του παραγωγικού, επιστημονικού, τεχνικού και εργατικού της δυναμικού.
- Άμεσα μέτρα στήριξης της γεωργικής παραγωγής, της ενέργειας, των εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας και αναζήτηση διεθνών συνεργασιών για να αποφευχθεί η πιθανότητα νέων εκβιασμών.
- Ουσιαστική φορολόγηση του μεγάλου πλούτου, της υψηλής κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων.
- Άμεσα μέτρα κατά τις διαφθοράς αλλά και της διατήρησης και ενίσχυσης της δράσης και του ρόλου της διαπλοκής οικονομικών και πολιτικών παραγόντων.
