Σημαντικός παράγοντας το διεθνές περιβάλλον, καθοριστικός η λαϊκή θέληση
Του Απόστολου Αποστολόπουλου
Αρχή του νέου έτους, έναρξη της προεκλογικής περιόδου και, από τα ήδη γνωστά μηνύματα εκ Βρυξελλών/Βερολίνου (Β-Β), φαίνεται ότι χωρίς αντίβαρο σε διεθνές επίπεδο η ζωή της νέας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Στην Ε.Ε. δεν υπάρχει, αυτή τη στιγμή, κάποιος που να θέλει και να μπορεί να εμποδίσει τους Β-Β να περάσουν από τις απλές προειδοποιήσεις σε πράξεις εναντίον της νέας κυβέρνησης. Η Ελλάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα αναλάβει μόνη της το βάρος, τουλάχιστον σε πρώτη φάση. Το πώς διαμορφώνεται το διεθνές περιβάλλον είναι σημαντικός παράγων για τις εξελίξεις στη χώρα μας, αλλά καθοριστικός είναι η λαϊκή θέληση.
Στο επίκεντρο, το 2015, θα είναι η πολύπλευρη επίθεση της αμερικανικής αυτοκρατορίας εναντίον της Ρωσίας, με την Ε.Ε. να σέρνεται πειθήνια πίσω από τις ΗΠΑ. Η επίθεση άρχισε πέρυσι μετά την αποτυχία των ΗΠΑ να βομβαρδίσουν τη Συρία λόγω της ρωσικής παρέμβασης. Αμέσως μετά οι ΗΠΑ δημιούργησαν το Ουκρανικό. Τώρα οι ΗΠΑ, με στόχο πάντα τη Ρωσία, κάνουν δυο σημαντικές στρατηγικές κυκλωτικές κινήσεις: εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με δυο αμετανόητους εχθρούς, ως τώρα, την Κούβα και το Ιράν. Συνοπτικά: Με το άνοιγμα στην Κούβα οι ΗΠΑ επιδιώκουν να εξουδετερώσουν το μοναδικό παραδοσιακό έρεισμα της Ρωσίας στη Λατινική Αμερική, στα πλευρά των ΗΠΑ, ενώ αντίστροφα η Ουάσιγκτον έχει αποκτήσει ορμητήριο στα σύνορα της Ρωσίας με την Ουκρανία.
Άνοιγμα στο Ιράν, επίθεση στη Ρωσία
Το άνοιγμα στο Ιράν, πιο περίπλοκο, μειώνει την εξάρτηση της Τεχεράνης από τη Μόσχα (κυρίως σε όπλα και πολιτική στήριξη), ανοίγει πιθανότητες μελλοντικού ανταγωνισμού. Η σιιτική Τεχεράνη είναι εχθρός του σουνιτικού ισλαμικού χαλιφάτου και το Ιράν, ως περιφερειακή δύναμη, είναι εξ αντικειμένου ανταγωνιστής/αντίπαλος του μεγαλοϊδεατισμού της σουνιτικής Τουρκίας του Ερντογάν. Η προσέγγιση της Ελλάδας με το Ιράν είναι ιδιαίτερα ελκυστική.
Η επίθεση στη Ρωσία δεν περιλαμβάνει –όχι ακόμα– χρήση όπλων αν και οι ΗΠΑ εξοπλίζουν την Ουκρανία. Η Ρωσία αποφεύγει την κατά μέτωπο αντιπαράθεση ακόμα και με αδύναμους παίκτες, όπως η Γαλλία, αλλά ο Πούτιν δηλώνει επανειλημμένα ότι δεν θα διστάσει να κάνει χρήση πυρηνικών. Προειδοποιεί, έτσι, ότι δεν θα παγιδευτεί σε μακρόχρονο φθοροποιό συμβατικό πόλεμο, δεν θα επιτρέψει να χωρίσουν ποταμοί αίματος Ουκρανούς και Ρώσους και ότι οι (πυρηνικές) ζημιές θα επεκταθούν στη Δυτική Ευρώπη, τουλάχιστον.
Οι εκτιμήσεις διεθνών αναλυτών ότι ο Πούτιν προσδοκά διαφωνίες των Ευρωπαίων με τις ΗΠΑ (για τις κυρώσεις) διαψεύδονται, ώς τώρα. Αντίθετα, ο Πούτιν δηλώνει ότι θα χρειαστούν δυο χρόνια για να αποκατασταθεί πλήρως η ρωσική οικονομία. Πολλοί ξένοι αναλυτές, αντιστρέφουν και εκτιμούν ότι δύο χρόνια είναι το μέγιστο που μπορεί να αντέξει η Ε.Ε. από τις επιπτώσεις των κυρώσεων που έχει η ίδια επιβάλει στη Ρωσία. Σε κάθε περίπτωση η επίθεση κατά της Ρωσίας δεν έχει σχεδιαστεί ως «κεραυνοβόλος πόλεμος» αλλά ως πόλεμος φθοράς, διαρκείας. Τελικός στόχος δεν είναι ο συμβιβασμός αλλά η οριστική πτώση του «συστήματος Πούτιν» και πάντως η απομόνωση της Ρωσίας από τη Δυτική Ευρώπη. Χωρίς έλεγχο της Ευρώπης (Ε.Ε.) οι ΗΠΑ δεν είναι υπερδύναμη. Αντίστροφα, προκαλεί απορία πως η ρωσική ηγεσία δεν πρόβλεψε το συνδυασμό στρατιωτικής πίεσης και οικονομικών μέτρων αφού πρόκειται για αντίγραφο της πολιτικής Ρίγκαν που κατέστρεψε την ΕΣΣΔ.
Την πεμπτουσία του προβλήματος έθεσε με κρυστάλλινη διαύγεια ο Πούτιν: Η αναμέτρηση αντιπαραθέτει αυτούς που υπερασπίζονται την πατρίδα τους με εκείνους που θέλουν να επιβάλουν την παγκοσμιοποίηση, ως νεοφιλελεύθερη επιλογή, και συνεπαγόμενο την υποταγή των λαών στη θέληση της αυτοκρατορίας. Το αποτέλεσμα της σύγκρουσης θα κρίνει την πορεία του Κόσμου τις επόμενες δεκαετίες.
Αντιπαράθεση με τους BRICS
Στη Δύση αρέσκονται να σαλπίζουν την επικείμενη κατάρρευση της ηγεσίας Πούτιν και ανδρείκελα τύπου Χοντορκόφσκι προαναγγέλλουν σχέδια δολοφονίας του. Πουλάνε τη γούνα της αρκούδας πριν να τη σκοτώσουν. Η οικονομία της Δύσης βυθίζεται και είναι πλέον φανερό ότι οι αντιστάσεις στις πολιτικές των κυρίαρχων ελίτ γίνονται υπολογίσιμες – είτε εκ δεξιών είτε εξ αριστερών. Οι κυρίαρχες ελίτ διατηρούν προβάδισμα, προς ώρας, επειδή ο αντίπαλος –Ρωσία, Κίνα, BRICS– οργανωτικά βρίσκονται στα σπάργανα, οικονομικά παραμένει αναπτυσσόμενος και πολιτικά δεν συγκροτεί ακόμα συμπαγές σύνολο με ενοποιημένη και αποφασισμένη στρατηγική. Ο κόσμος δεν είναι πια μονοπώλιο των ΗΠΑ αλλά απέχει από το να είναι πολυπολικός. Η ισχύς επιβολής των ΗΠΑ είναι παρασάγγας ισχυρότερη από τη δυνατότητα της Ρωσίας ή της Κίνας να ηγηθούν στους υπόλοιπους, BRICS και άλλους, ή να επηρεάσουν και να βοηθήσουν, αποφασιστικά, αδύναμες χώρες να απαλλαγούν από τη Δυτική επικυριαρχία. Να το πούμε απλά: Οι ΗΠΑ μπορούν, τσαλαπατώντας το Διεθνές Δίκαιο, να επιβάλουν ατιμώρητα κυρώσεις ακόμα και στη Ρωσία. Αντίστροφα, ούτε η Ρωσία ούτε η Κίνα μπορούν να κάνουν κάτι ανάλογο έστω στον πιο αδύναμο σύμμαχο ή υποτελή της Αμερικής.
Η κρίση πλήττει διαταξικά τους πληθυσμούς και η ξένη επέμβαση είναι απροσχημάτιστη: των ΗΠΑ με «επιχείρημα» την ισχύ της, της Γερμανίας με το προκάλυμμα της Ε.Ε. και του ευρώ. Η αντίδραση των λαών μόνο αν είναι αντίστοιχα διαταξική και στοχεύει στην ανεξαρτησία της πατρίδας έχει ελπίδες. Όπου η Αριστερά δεν το καταλαβαίνει, δεξιοί ή άλλοι πρωταγωνιστούν.