Αρχική στήλες Της επιστήμης και της κοινωνίας Της Επιστήμης και της Κοινωνίας (φ.421)

Της Επιστήμης και της Κοινωνίας (φ.421)

Τίτλοι τέλους για το Dawn

Στο τέλος της φτάνει η αποστολή Dawn (= Αυγή) της NASA, μετά από 11 χρόνια κατά τα οποία τραβήχτηκαν ιδιαίτερα σημαντικές φωτογραφίες και συγκεντρώθηκαν εξαιρετικά πολύτιμα δεδομένα.

Η αποστολή του Dawn παρατάθηκε πολλές φορές, καθώς το σκάφος εξερευνούσε τη Δήμητρα και την Εστία, που μαζί αποτελούν το 45% της μάζας της ζώνης αστεροειδών. Τώρα όμως το σκάφος είναι πολύ κοντά στην εξάντληση ενός σημαντικού καυσίμου του (υδραζίνης) και όταν συμβεί αυτό, κάποια στιγμή ανάμεσα στον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, θα χάσει τη δυνατότητα επικοινωνίας με τη Γη και θα παραμείνει «σιωπηλό» σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα για δεκαετίες. «Αν και θα είναι λυπηρό να δούμε το Dawn να αποχωρεί από την οικογένεια των αποστολών μας, είμαστε φοβερά περήφανοι για τα πολλά επιτεύγματά του», είπε η Λόρι Γκλέιζ και πρόσθεσε: «Το σκάφος αυτό όχι μόνο ξεκλείδωσε επιστημονικά μυστικά σε αυτούς τους δύο μικρούς μα σημαντικούς κόσμους, αλλά ήταν και το πρώτο διαστημόπλοιο που επισκέπτεται και τίθεται σε τροχιά γύρω από δύο προορισμούς κατά την αποστολή του».

Το Dawn εκτοξεύτηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ τον Σεπτέμβριο του 2007. Από το 2011 ως το 2012, πετούσε πάνω από την Εστία, φωτογραφίζοντας κρατήρες, φαράγγια και βουνά. Μετά, το 2015, οι κάμερές του εντόπισαν ένα κρύο ηφαίστειο στη Δήμητρα, για το οποίο αργότερα οι επιστήμονες θα διαπίστωναν πως ενδεχομένως να ήταν κοιτάσματα άλατος που προέκυψαν από την έκθεση αλμυρού υγρού από το εσωτερικό της Δήμητρας.

Πρόκειται για το μόνο διαστημόπλοιο που έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από σώμα της ζώνης αστεροειδών και που έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από δύο άλλους κόσμους –επιτεύγματα που ήταν δυνατά χάρη στην ιοντική προώθηση, ένα ιδιαίτερα αποδοτικό σύστημα, γνωστό στους φίλους της επιστημονικής φαντασίας και της αεροδιαστημικής. Στην επιφάνεια της Δήμητρας εντοπίστηκαν η χημεία ενός αρχαίου ωκεανού και η παρουσία οργανικών μορίων σε αφθονία στον Κρατήρα Ερνουτέτ, ενώ στην Εστία χαρτογραφήθηκαν οι κρατήρες και αποκαλύφθηκε πως στο βόρειο ημισφαίριό της είχαν σημειωθεί πολλές μεγαλύτερες προσκρούσεις από ό,τι αναμενόταν, υποδεικνύοντας πως υπήρχαν πιθανότατα περισσότερα μεγάλα αντικείμενα στη ζώνη αστεροειδών στο παρελθόν από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως. Επίσης, επιβεβαιώθηκε πως η Εστία είναι η πηγή μιας πολύ κοινής «οικογένειας» μετεωριτών.

Το σκάφος θα συνεχίσει να κινείται γύρω από τη Δήμητρα και να τραβά φωτογραφίες, ενώ λόγω της παρουσίας σημείων ενδιαφέροντος από χημικής άποψης, η NASA ακολουθεί αυστηρά πρωτόκολλα προστασίας: Αντίθετα με το Cassini, που έκανε σκόπιμη «βουτιά αυτοκτονίας» στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, το Dawn θα παραμείνει σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα, που δεν έχει ατμόσφαιρα. Εκτιμάται πως το σκάφος δεν θα συντριβεί για τουλάχιστον 20 χρόνια.

 

 

Μετα-αποικιοκρατία

Η μετα-αποικιοκρατία που ακολούθησε την αποικιοκρατία, που ίσχυε στις απανταχού «Μπανανίες» με τις υπόγειες παρεμβάσεις των ισχυρών κρατών (Γαλλία, ΗΠΑ, Αγγλία κλπ.), εκφραζόταν πολύ πιο «κομψά» με τις πρεσβείες ως υποβολεία της εγχώριας πολιτικής ζωής. Πολλοί και διάφοροι βιάστηκαν να θεωρήσουν και αυτή τη δεύτερη, «μετα-αποικιοκρατική» φάση, ως λήξασα. Οι εκσυγχρονιστές επί ευρωπαϊκού κυρίως χώρου, έσπευσαν να διασαλπίσουν την κυριαρχία του Νόμου της Αξίας και την επιβολή των νόμων της αγοράς στην οικονομία. Μάλιστα πολλοί έσπευσαν να διακηρύξουν τη φιλανθρωπική και φιλοαναπτυξιακή φύση του μεγάλου υπερεθνικού κεφαλαίου, αποθεώνοντας το πνεύμα της χορηγίας και των «ανιδιοτελών» παροχών…

Διαβάζω στον δικτυακό τόπο των γεωτεχνικών (PEEGEP) μια αναφορά για τα τεκταινόμενα στην Αφρική:

«Η Αιθιοπία έχει παγκοσμίως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα με πάνω από 13 εκατ. υποσιτιζόμενους ανθρώπους. Κι όμως η κυβέρνηση προσφέρει τουλάχιστον 7,5 εκατ. στρέμματα της πιο γόνιμης γης σε πλούσιες χώρες και πάμπλουτους επιχειρηματίες, ώστε να εξάγουν τροφή για δικούς τους πληθυσμούς/πελάτες. […] Η Αιθιοπία είναι μόνο μία από τις 20 ή και παραπάνω Αφρικανικές χώρες που πουλούν ή εκμισθώνουν γη για εντατική καλλιέργεια σε μια τρομακτική κλίμακα. Η κυριότητα αλλάζει χέρια σε τέτοιο βαθμό που θυμίζει μέρες αποικιοκρατίας. Έρευνα του Observer αναφέρει πως περισσότερα από 125 εκατ. στρέμματα γης έχουν δεσμευτεί τα τελευταία χρόνια ή είναι σε φάση διαπραγμάτευσης από κυβερνήσεις και επενδυτές που χρησιμοποιούν κρατικές επιχορηγήσεις. Η Νοτιοκορεάτικη εταιρία Daewoo είχε κάνει πρόταση στην κυβέρνηση της Μαδαγασκάρης για εξαγορά 3 εκατ. στρεμμάτων, δηλαδή σχεδόν τη μισή καλλιεργήσιμη έκταση της χώρας. Η συμφωνία δεν προχώρησε επειδή η κυβέρνηση κατέρρευσε λόγω κοινωνικών αναταραχών. Πέρσι, εταιρείες με έδρα τη Νότια Κορέα αγόρασαν 1,75 εκατ. στρέμματα στο βόρειο Σουδάν…»

 

 

Οι δολοφονικές εικονικές συντάξεις

Οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ έλεγαν «καλός Βιετκόγκ είναι ο νεκρός Βιετκόγκ», κι αυτό το γνωμικό διάνυσε μεγάλη πορεία στον χώρο του μαύρου χιούμορ μέχρι να μετουσιωθεί στις χώρες υπό μνημονιακή επιτροπεία: «καλός συνταξιούχος είναι ο νεκρός συνταξιούχος».

Οι συνταξιούχοι που έχουν την ευγενή καλοσύνη να τα τινάξουν (ακολουθούντες τις πρωθυπουργικές υποδείξεις…) αλλά και εκείνοι που εισπράττουν τις ούτως ή άλλως «θανατηφόρες» συντάξεις επιπέδου βοηθήματος απορίας, είναι πολύ βολικοί για ένα «ασφαλιστικό» σύστημα όλο και περισσότερο εικονικό και επισφαλές. Αρκετοί επιχειρούν να «δικαιολογήσουν» την κατάσταση επικαλούμενοι δυσαναλογία μεταξύ πληθυσμού εισφερόντων και πληθυσμού ωφελουμένων, παραγκωνίζοντας την σταθερή, αλματώδη και πολυσχιδή άνοδο της παραγωγικότητας: Αυτήν που επιτρέπει σε όλο και λιγότερους να παράγουν μέσα επιβίωσης για όλο και περισσότερους.

Με δεδομένη τη διαρκή άνοδο της παραγωγικότητας, μπορούμε να πούμε: Οι συνταξιοδοτικοί πόροι δεν λείπουν λόγω της δράσης κάποιων ανθρωπολογικών παραμέτρων, αλλά λόγω των συνθηκών διανομής και διάρθρωσης του κοινωνικού εισοδήματος. Κάπως έτσι ο Αντρέ Γκορζ αντέκρουε την άποψη περί αντικειμενικής στενότητας των διατροφικών πόρων του πλανήτη, αναδεικνύοντας την στενότητα που οφειλόταν στην πολυτελή κατανάλωση των αστικών στρωμάτων.

 

 

Διαστημικές συγκρούσεις

Βλέποντας πρόσφατα το Gravity, ένα φιλμ με θέμα τη σύγκρουση διαστημικού σταθμού με κοσμικά θραύσματα, σκεπτόμουν ότι υπάρχει σοβαρή πιθανότητα επέκτασης ενός είδους ελέγχου ακόμη και πάνω από τα 46.000 πόδια, που είναι τα σημερινά όρια του ΕΕΚ, ως το «εγγύς διάστημα», όπου διαρκώς πολλαπλασιάζεται η παρουσία δορυφόρων αλλά και περιφερόμενων σε τροχιά θραυσμάτων, φυσικής ή τεχνητής προέλευσης. Το μέγεθος του χώρου φαίνεται να συρρικνώνει τις πιθανότητες συγκρούσεων, όμως οι ταχύτητες που αναπτύσσονται ενισχύουν τις αντίθετες πιθανότητες και αναβαθμίζουν τον κίνδυνο. Ίσως κάποτε αναγνωρισθεί ότι χρειάζονται κάποιοι για να παρατηρούν επικίνδυνες οδεύσεις με τη σχετική νηφαλιότητα «τρίτου παρατηρητή», κι αυτή τη νηφαλιότητα, μπορούν να την παρέχουν εργαζόμενοι επί γης. Ελεγκτές Διαστημικής Κυκλοφορίας, θα τους ονόμαζα…

 

 

Γαλλικό πρόγραμμα στρατιωτικοποίησης του διαστήματος

Σήμερα, οι απειλές κατά των δορυφόρων μπορεί να προκύψουν από τη Γη (λέιζερ, πύραυλοι, επιθέσεις στον κυβερνοχώρο), αλλά και στο διάστημα, με την αύξηση μικροδορυφόρων. Περίπου 3.000 διαστημικά οχήματα άνω των 50 κιλών θα είναι σε τροχιά μέσα σε δέκα χρόνια και «η πρώτη πρόκληση που θα ξεπεραστεί θα είναι η διαχείριση της κυκλοφορίας». Η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας έχει τονίσει την ανάγκη για πρόσθετα μέσα σχετικά με τον έλεγχο του διαστήματος, την ενίσχυση της συνεργασίας με την Ευρώπη και τη διεξαγωγή εθνικών σχεδίων για λόγους κυριαρχίας.

Σχόλια

Exit mobile version