Οι μεταναστευτικές ροές οικονομικών απόκληρων και προσφύγων πολεμικών συγκρούσεων τείνουν να πάρουν χαρακτηριστικά μετακίνησης πληθυσμών σαν αυτές που εμφανίσθηκαν σε μεγάλη κλίμακα στην Ευρώπη περασμένους αιώνες. Οι αιτίες και η διάσταση του φαινομένου, ως προς το μέγεθος και την ποιότητά του, υπερβαίνουν κάθε διαχειριστική προσέγγιση που επιχειρείται ή προβάλλεται από μια μόνη χώρα. Πολύ περισσότερο όταν αναζητούνται λύσεις στα πλαίσια των ευρωπαϊκών πολιτικών για το μεταναστευτικό ακόμα και αν ειλικρινά επιχειρείται η διεύρυνση των μέχρι σήμερα ορίων της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Και τούτο καθώς η πολιτική της Ε.Ε., του δυτικού κόσμου γενικότερα, είναι γενεσιουργός αιτία των μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων. Είναι μέρος του προβλήματος και όχι μέρος της λύσης. Και οι προβαλλόμενες λύσεις επιτείνουν το πρόβλημα.
Με τρόπο συνοπτικό: Τα μεταναστευτικά ρεύματα και οι περιοδικές εκρήξεις τους δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Τα πρώτα βήματα έγιναν με την κατάρρευση των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και τη διάλυση της Βαλκανικής. Από τότε η διάλυση χωρών επεκτάθηκε και συμπαρέσυρε μεγάλο τμήμα της Μέσης Ανατολής, της Ασίας, της Αφρικής. Αφγανιστάν, Ιράκ, Πακιστάν, Σομαλία μέχρι πιο πρόσφατα η Λιβύη, Συρία κλπ., δοκίμασαν τις πολιτικές της Διεθνούς Κοινότητας και βυθίστηκαν στην καταστροφή, στον κατακερματισμό και σε ένα κλιμακούμενο και σχεδιασμένα διαιωνιζόμενο χάος.
Η ανατίναξη ολόκληρων περιοχών, το μοίρασμα σε σφαίρες περιοχής, η διάλυση χωρών και η επαναχάραξη χωρών-περιοχών υπό τον έλεγχο αντιτιθέμενων συμφερόντων των μεγάλων ιμπεριαλιστικών χωρών επεκτείνεται σαν μέθοδος διαχείρισης της κρίσης σε χώρες, που μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν έχουν εμπλακεί άμεσα, στο έδαφος τους, σε πολεμικές συγκρούσεις.
Ο φράχτης «Ελλάδα»
Η Ελλάδα για παράδειγμα, σύμφωνα με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια, έχει σχεδιαστεί να αποτελέσει χώρο εγκατάστασης, περισσότερο ή λιγότερο προσωρινής, ενός μεγάλου κομματιού των μεταναστευτικών ροών. Πρακτικά η χώρα μετατρέπεται σχεδιασμένα σε φράχτη αποτροπής αυτών των ροών προς τις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης και παράλληλα σε χώρο υποδοχής και φυλάκισης ανθρώπινων ψυχών σε μεγάλη κλίμακα.
Η επιλογή αυτή έρχεται να συμπληρώσει και να επιτείνει δυσκολίες και αδιέξοδα που ήδη συσσωρεύονται στη χώρα μας, καθώς εμβαθύνονται οι μνημονιακοί καταναγκασμοί και διαιωνίζεται η μετατροπή της σε αποικία χρέους.
Τα προβλήματα που γεννά η συγκέντρωση ενός τεράστιου αριθμού προσφύγων και μεταναστών σε μια χώρα με γονατισμένη οικονομία, με τεράστια ποσοστά ανεργίας, με φαινόμενα ογκούμενης ανθρωπιστικής κρίσης, με ένα σημαντικό ρεύμα μετανάστευσης της νεολαίας και υπό συνθήκες διάρρηξης της κοινωνικής της συνοχής (ως αποτέλεσμα των μνημονιακών πολιτικών), δυσκολεύουν πολλαπλά τον αγώνα και τη διαμόρφωση όρων και δυνατοτήτων διεξόδου.
Παράλληλα αποτελεί εστία ανάπτυξης νέων κινδύνων οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να αγνοηθούν. Κινδύνων που απορρέουν από την αδυναμία διαχείρισης προβλημάτων που αναπόφευκτα συνοδεύουν μεγάλες συγκεντρώσεις πληθυσμών σε περιοχές (νησιά, επαρχιακές πόλεις, γειτονιές αστικών περιοχών) που στερούνται υποδομών. Κινδύνων που απορρέουν από την έλλειψη κάθε δυνατότητας απασχόλησης αυτού του δυναμικού και άρα, έστω και σταδιακής, κοινωνικής ένταξής του. Κινδύνων που απορρέουν από την ενδεχόμενη εκμετάλλευση αυτών των πληθυσμών, από ένα πλήθος συμφερόντων μέσα και έξω από τη χώρα, ως παραγόντων μεγαλύτερης αποσταθεροποίησης μιας ήδη αποσταθεροποιημένης χώρας.
Αυτοθαυμαζόμενος «διεθνισμός»
Η επισήμανση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων και των ενδεχόμενων κινδύνων θέλει να επισημάνει την ανάγκη να ανατραπεί αυτός ο ιμπεριαλιστικός σχεδιασμός. Δυστυχώς το μέγεθος του προβλήματος παίρνει τέτοιες διαστάσεις που δεν χωρούν αμφισημίες. Η ανθρωπιστική προσέγγιση του θέματος, το κίνημα αλληλεγγύης και συμπαράστασης αποτελεί σημαντική θετική πλευρά της στάσης χιλιάδων ανθρώπων, αλλά δυστυχώς δεν αρκεί για να αντιμετωπίσει το θέμα. Επιπλέον, οι εκφράσεις ενός μεταμοντέρνου «διεθνισμού» που αυτοθαυμάζεται με συνθήματα για «ανοικτά σύνορα» δείχνουν κάτι παραπάνω από αφέλεια, καθώς συναντιούνται, ηθελημένα ή αθέλητα, με αυτό το ίδιο το σχέδιο της Ε.Ε.
Δεν αποτελεί λύση η διεκδίκηση ενισχυμένων ευρωπαϊκών κονδυλίων για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων. Ούτε ρεαλιστικό είναι κάτι τέτοιο, ούτε αποτελεί πρόθεση του δυτικού κόσμου. Τα ψίχουλα χρημάτων που δίνονται και ο εξαιρετικά περιορισμένος αριθμός επιλεγμένων προσφύγων που θα γίνουν δεκτοί στις χώρες της Δύσης μαρτυρούν ότι ο ευρωπαϊκός σχεδιασμός προβλέπει τη μετατροπή της χώρας σε «χώρο», σε νέου τύπου «αποικία» και πεδίο πειραματισμού και διάλυσης – και μέσω της διαχείρισης των μεταναστευτικών ρευμάτων.
Είναι αναγκαίο να καταγγελθούν οι πολιτικές που γεννούν και θεριεύουν τα σύγχρονα μεταναστευτικά ρεύματα. Είναι αναγκαία η απεμπλοκή της χώρας από τις σύγχρονες σταυροφορίες-πολέμους της Διεθνούς Κοινότητας. Είναι αναγκαία η καταγγελία της υποκρισίας της Ε.Ε στο μεταναστευτικό πρόβλημα, η απεμπλοκή της χώρας από τις δεσμεύσεις της συμφωνίας Δουβλίνο II και η άμεση παραχώρηση ταξιδιωτικών εγγράφων ώστε να μετακινηθούν στις χώρες που επιθυμούν.
Και όλα αυτά αποτελούν μόλις τα πρώτα βήματα σε ένα πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα.
Σπύρος Παναγιώτου
