Ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία ενόψει εκλογών
του Γιώργου Πατέλη
Την άνοιξη του 2018 οι Ιταλοί θα κληθούν στις κάλπες για την εκλογή του νέου κοινοβουλίου. Ανάμεσα στα ερείπια της Αριστεράς, το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι και το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα, φιλοδοξεί να μπει σφήνα μία κίνηση για τη συγκρότηση ψηφοδελτίων με την ονομασία «Εξουσία στο λαό» (Potere al Popolo). Η πρωτοβουλία πάρθηκε όταν κατέρρευσαν –και επίσημα– οι διαδικασίες που είχαν αρχίσει πριν μερικούς μήνες για τη συγκρότηση ενός «αριστερού» ψηφοδελτίου. Η νέα αυτή κίνηση, όμως, θέλει να πάει ένα βήμα παραπέρα με τη συγκρότηση μiας λαϊκής λίστας, μακριά από τα φαντάσματα που στοιχειώνουν την ιταλική Αριστερά για δεκαετίες.
Η αποτυχία της συστημικής αριστεράς
Κόμματα και άνθρωποι στενά συνδεδεμένοι με το Δημοκρατικό Κόμμα επιχείρησαν να ανοίξουν μια συζήτηση για τη συγκρότηση ενός αριστερού ψηφοδελτίου από το καλοκαίρι. Μεταξύ αυτών και ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός Μάσιμο Ντ’ Αλέμα. Ήταν μία προσπάθεια που από τη μία συνέγειρε έναν κόσμο της βάσης της Αριστεράς, αλλά από την άλλη, όπως αποδείχτηκε πολύ σύντομα, είχε «κοντά ποδάρια». Η συγκρότηση «από τα πάνω», καθώς και ο κεντρικός ρόλος που ήθελαν να παίξουν πολιτικοί που ενεπλάκησαν με τη διακυβέρνηση της χώρας, έφερε αυτήν την πρωτοβουλία σε τέλμα. Τελικά σταμάτησε στα μέσα του Νοεμβρίου.
Εξ’ αρχής οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς και τα –πολύ ενεργά– κοινωνικά κινήματα είχαν επιφυλάξεις, κυρίως γιατί επρόκειτο για ένα μόρφωμα που δεν συμπεριελάμβανε με κανένα τρόπο τον λαϊκό παράγοντα. Μια συμμαχία οι εμπνευστές της οποίας θα ήθελαν να συνεργαστούν τελικά με το Δημοκρατικό Κόμμα –οργανικά ή μετεκλογικά, αυτό δεν κατανοήθηκε ποτέ– που έχει περάσει πληθώρα αντιλαϊκών μέτρων στην Ιταλία.
Η «λαϊκή λίστα»
Μετά από αυτήν την αποτυχία, συγκλήθηκε μια νέα συνέλευση στην Ρώμη, αυτή τη φορά από τη συλλογικότητα «Je so’ pazzo» της Νάπολης. Περίπου 800 άτομα ανταποκρίθηκαν, κάτι που σύμφωνα με τους διοργανωτές θεωρείται επιτυχία για το χρονικό περιθώριο που υπήρχε (3 ημέρες). Εκεί έγιναν περίπου 40 τοποθετήσεις ανθρώπων και συλλογικοτήτων και πάρθηκε η απόφαση για τη συγκρότηση σε εθνικό επίπεδο της πρωτοβουλίας.
Στόχος δεν είναι μονάχα η εκλογική συνεργασία αριστερών δυνάμεων, αλλά η ενεργή εμπλοκή των απλών ανθρώπων: «Προσπαθούμε να ανοίξουμε ένα χώρο πραγματικής συζήτησης, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους που εφαρμόζαμε πάντα: την αλληλεγγύη, την συνεργατικότητα, τον λαϊκό έλεγχο», λένε οι διοργανωτές. Μια πρωτοβουλία που θέλει να παίξει ρόλο πέρα και απέναντι από το πολιτικό σύστημα. Το τι θα καταφέρει και πόσα από τα βαρίδια της ιταλικής αριστεράς θα αποτινάξει από πάνω της, μένει να φανεί. Σίγουρα, όμως, πρόκειται για κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Ποιος είναι ο στόχος της πρωτοβουλίας;
Κάθε φορά που ο λαός διεκδικεί το δικαίωμα να καταλαβαίνει όλα όσα περνούν από το μυαλό του, να βλέπει καθαρά, να αγωνίζεται για τα λίγα δικαιώματα που του έχουν απομείνει ακόμη, να μαθαίνει πώς λειτουργεί η δημόσια διοίκηση… τότε ακριβώς ασκεί πραγματικό έλεγχο. Για μας σήμερα αυτό είναι το πρώτο βήμα για να προωθήσουμε τον ακτιβισμό, τη συμμετοχή, τη δέσμευση όλων, χωρίς διακρίσεις, χωρίς εμπόδια –πέρα από αυτά που όρθωσε απέναντι μας η ιστορία– για να βρεθούμε όλοι από την ίδια πλευρά. Αν κάνει αυτό το βήμα ο λαός, είμαστε σίγουροι πως θα βρει τον τρόπο να ασκήσει το αδιαπραγμάτευτο δικαίωμά του: να διεκδικήσει την εξουσία. Θα βρει τη δύναμη δηλαδή να ελέγχει την παραγωγή και τη διανομή του πλούτου, και να εφαρμόσει τη δημοκρατία στην πιο αληθινή και ουσιαστική της μορφή.
Μπορούμε πλέον να το πούμε καθαρά: Θέλουμε να δώσουμε την εξουσία στο λαό! Για τούτο δεν θεωρούμε τελικό σκοπό την εκλογική διαδικασία. Σίγουρα θέλουμε να εμπλέξουμε σε αυτό τις περισσότερες δυνατές δυνάμεις και να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ακόμη και να στείλουμε εκπροσώπους σε αυτή τη Βουλή. Αλλά αυτό που πάνω απ’ όλα επιθυμούμε είναι να ξαναβρούμε ξανά την εμπιστοσύνη μας, να αναδείξουμε σαν κεντρικό ζήτημα όλα όσα έχουμε πραγματικά στην καρδιά μας. Κι αυτό σε μια προεκλογική εκστρατεία που μάλλον θα αποδειχτεί η πιο αντιδραστική των τελευταίων είκοσι ετών, όπου σχεδόν όλες οι πολιτικές δυνάμεις ανταγωνίζονται για το ποια θα είναι πιο ρατσιστική, ποια θα περικόψει τα περισσότερα δικαιώματα, ποια θα κραυγάσει πιο δυνατά για να προκαλέσει φόβο, ανασφάλεια και καθήλωση στους πολίτες.
Απέναντι σε όλα αυτά, εμείς θέλουμε να αντιτάξουμε ένα μακρόπνοο σχέδιο: να βρούμε το νήμα που συνδέει κάθε τοπική επιτροπή, κάθε χώρο δουλειάς, κάθε σχολείο, κάθε συνοικία, κάθε άνθρωπο που νοιώθει το πετσί του την αδικία και θέλει να αγωνιστεί ενάντιά της.
Δείτε το πλήρες κείμενο στα Ιταλικά εδώ
Πλατφόρμα Eurostop: Χωρίς ρήξη δεν υπάρχει αλλαγή
Σήμερα είναι απαραίτητο να τεθεί σε εφαρμογή ένα αποφασιστικό όραμα: αυτό μίας ριζικής αλλαγής από ένα σύστημα κοινωνικών ανισοτήτων και αυταρχισμού που έχει πλέον καταστεί αφόρητο και μη βιώσιμο επειδή ακριβώς βασίζεται στις ανισότητες και τον αυταρχισμό. Το «μοντέλο Μινίτι» (σ.μ.: υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας) ενσαρκώνει πλήρως αυτό το σύστημα.
Είναι, λοιπόν, μια συνέλευση που θέλει να βάλει τέλος στην επιλογή του λιγότερο κακού ή στην ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να «τραβήξουμε το σακάκι» στις κυβερνήσεις φίλων και στην θεσμική πολιτική.
Αντιμέτωπος με αυτή την ψυχική κατάσταση των κομματιών της αριστεράς, ο κόσμος, ο λαός μας ή δεν θα πάει να ψηφίσει ή «θα ψηφίσει για εκδίκηση» –όπως δείχνουν οι τελευταίες περιφερειακές εκλογές ή τα αποτελέσματα στο συνδικάτα των μεταλλομηχανικών εργοστασίων– ακόμη και εναντίον μιας αριστεράς που την αντιλαμβάνεται ως μέρος του συστήματος και του προβλήματος και όχι ως εναλλακτική λύση.
Εάν θέσουμε τελικά την ιδέα της αλλαγής, πρέπει επίσης να τεθεί ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς ρήξη με την υφιστάμενη κατάσταση. Και ότι το υφιστάμενο πλαίσιο είναι ένα βραχώδες τείχος σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης και τοπικών διοικήσεων –γεγονός που αφαιρείται από την ανάλυση και την συζήτηση– και μέσα στα όρια του, ελάχιστα σου επιτρέπεται να κινηθείς.
Αυτό το τείχος που μας περιβάλλει είναι σαν κλουβί, που είναι χτισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ και την Ευρωζώνη. Είναι ένα κλουβί φτιαγμένο από περιορισμούς και αυτοματισμούς όπου δεν υπάρχει χώρος για δημοκρατία, λαϊκή κυριαρχία, δεν υπάρχουν περιθώρια για να αλλάξουμε τελείως τη σειρά των κοινωνικών προτεραιοτήτων (η εμπειρία της Ελλάδας το έδειξε αυτό). Κι αυτές οι δεσμευτικές συνθήκες είναι ασύμβατες με το Σύνταγμα που υπερασπιστήκαμε αποτελεσματικά στο δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου του περασμένου έτους.
Η πλατφόρμα Eurostop εξετάζει θετικά την πρόταση που έθεσαν οι σύντροφοι της Νάπολης και θα συζητήσει για αυτή και θα αποφασίσει στην εθνική της συνέλευση στις 2 Δεκεμβρίου.
Δείτε το πλήρες κείμενο στα Ιταλικά εδώ
