Απολύσεις και συρρίκνωση ανοίγουν το δρόμο στα επιχειρηματικά συμφέροντα. Του Λεωνίδα Σακλαμπάνη.
Τους πυλώνες για την ιδιωτικοποίηση του κράτους και των υπηρεσιών του στήνει μεθοδευμένα και με γοργό ρυθμό η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με πρόσχημα τις εντολές της τρόικας.
Από την επομένη των εκλογών είχε ήδη δρομολογηθεί η τελική εκκαθάριση των συμβασιούχων στο δημόσιο τομέα, αρχικά με το σχέδιο Καλλικράτης και εν συνεχεία με την απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων.
Κι όμως, παρά την παταγώδη διάψευση για τα… εκατομμύρια των δημοσίων υπαλλήλων, οι πατριδοκάπηλοι υπουργοί της κυβέρνησης με πρόσχημα την εφαρμογή του Μνημονίου για τη… σωτηρία της χώρας, στέλνουν στην ανεργία χιλιάδες συμβασιούχους αντιμετωπίζοντας ως εχθρικό οτιδήποτε αφορά το δημόσιο.
Επιπλέον, η νέα αυτοδιοικητική «μεταρρύθμιση» (ο γνωστός Καλλικράτης) σηματοδοτεί τη «νέα εποχή», για τον περιορισμό του κράτους, δημιουργώντας ταυτόχρονα «έμφραγμα» στις βασικές λειτουργίες της ελληνικής κοινωνίας και απειλεί με υποχρεωτικές μετατάξεις ακόμα και απολύσεις χιλιάδες εργαζόμενους.
Άλλωστε τα ιδανικά επιχειρήματα της «διαφθοράς και της διαπλοκής στο δημόσιο» και η ανελέητη σπίλωση των εργαζομένων ως ρουσφέτια των κομματικών μηχανισμών, λειτουργεί ευεργετικά για τους ίδιους και τα ΜΜΕ.
Τρία είναι τα σημαντικότερα συμπεράσματα από τα στοιχεία της απογραφής:
1ον Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν ξεπερνούν τις 750 χιλιάδες (εκ των οποίων οι ένστολοι είναι 160 χιλιάδες) διαψεύδοντας τις κυβερνητικές προβλέψεις που τους ήθελαν να αγγίζουν το 1,5 εκατομμύριο.
2ον Οι συμβασιούχοι μέχρι και τα τέλη Ιουλίου που απασχολούνταν στο δημόσιο άγγιζαν τις 60 χιλιάδες.
3ον Το μεγαλύτερο ποσοστό των δημοσίων υπαλλήλων (περίπου 210 χιλιάδες) βρίσκεται ηλικιακά πάνω από τα 50 του χρόνια.
Το τελευταίο, μάλιστα, αν συνδυαστεί με τις προθέσεις και δηλώσεις του ίδιου του πρωθυπουργού για μη προσλήψεις στο δημόσιο είναι το «κλειδί» για το νέο (μη) κράτος που οραματίζεται το ΠΑΣΟΚ και το ΔΝΤ. Σύντομα οι δημόσιοι υπάλληλοι θα αποτελούν μια μικρή μειοψηφία στον εργασιακό χάρτη, ενώ όλα δείχνουν πως οι υπηρεσίες είτε θα υπολειτουργούν είτε θα έχουν δοθεί σε ιδιωτικές εταιρίες. Όπως δηλαδή συμβαίνει εδώ και χρόνια στο χώρο της υγείας με τα γνωστά αποτελέσματα της μαύρης εργασίας και της εξευτελιστικής μισθολογικής κλίμακας.
Επιπροσθέτως, η αποχώρηση χιλιάδων συμβασιούχων από τις αρχές του 2010 έχει ήδη δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών. Και ακριβώς πάνω σ’ αυτή τη νέα πραγματικότητα που θα έχει δημιουργήσει η ίδια η κυβέρνηση, θα παραχωρήσει σε εργολάβους και εταιρίες ό,τι μπορεί.
Προπαγάνδα και σκοπιμότητες
«Η υπόθεση της απογραφής είχε στηθεί πάνω σε μία προπαγάνδα, αυτή του πολύ μεγάλου αριθμού εργαζομένων στο δημόσιο», αναφέρει στο Δρόμο ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ Σπύρος Παπασπύρος, περνώντας στην αντεπίθεση: «Αυτό που πλέον επιβεβαιώνεται, χωρίς να επιδέχεται κάποια σοβαρή αμφισβήτηση, είναι ότι οι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι είναι πολύ λιγότεροι από το μέσο όρο της Ε.Ε. και, μάλιστα, βρίσκονται στη χαμηλότερη μισθολογική κλίμακα. Διαψεύδεται πανηγυρικά η υπερβολή που υπήρξε και αποκαλύπτεται και μία σκοπιμότητα: Ότι όλο αυτό είχε στηθεί για να εξυπηρετήσει συρρίκνωση, ιδιωτικοποίηση και εκχώρηση δραστηριοτήτων του δημόσιου τομέα στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό παράλληλα αποκαλύπτει και μία υποκριτική στάση –διαχρονικά– των κυρίαρχων δυνάμεων στο πολιτικό σύστημα, οι οποίες αντί να συζητήσουν για την παραγωγική ανασυγκρότηση του δημοσίου, την κοινωνική του αποδοτικότητα, άφησαν να καλλιεργείται αυτή η προπαγάνδα γιατί αυτή ήταν που διευκόλυνε και τη δικιά τους χειραγώγηση και το πελατειακό σύστημα διαμεσολάβησης στο δημόσιο», τονίζει με νόημα ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ.
Τα κενά στις υπηρεσίες έχουν πλέον διογκωθεί, εξαιτίας και της μαζικής φυγής χιλιάδων εργαζομένων για να… προλάβουν τη σύνταξή τους. «Δημιουργούνται πλέον τεράστια κενά και από τις αποχωρήσεις λόγω του ασφαλιστικού. Και προφανώς, σε ό,τι αφορά και τους συμβασιούχους, κάτι που εμείς είχαμε πει όχι μόνο για λόγους συνδικαλιστικής συνέπειας ή για λόγους οικονομικής κρίσης, επειδή οφείλουμε να υποστηρίξουμε την απασχόληση, αλλά και για λόγους κοινωνικής αναγκαιότητας, ώστε να υπάρχουν υπηρεσίες του δημοσίου με ένα επίπεδο λειτουργίας. Πρέπει να μονιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν οι άνθρωποι αυτοί», αναφέρει ο κ. Παπασπύρος, υπογραμμίζοντας πως είναι ώρα να σταματήσει η πρακτική των συμβάσεων ομηρίας.
Η ραγδαία μείωση των εργαζομένων που προωθείται ταυτόχρονα και από τον Καλλικράτη, σηματοδοτεί το νέο κράτος, αυτό των ιδιωτών, το οποίο δημιουργείται με την εφαρμογή του Μνημονίου. Όπως τονίζει ο κ. Παπασπύρος, «όσο συρρικνώνεται το δημόσιο, τόσο τα κενά θα καλύπτονται από ιδιώτες» και τονίζει πως από την αρχή του έτους η ΑΔΕΔΥ είχε προτείνει τρόπους έτσι ώστε και χρήματα να εξοικονομηθούν και οι μισθοί των εργαζομένων να μην μειωθούν: «Η πολιτική εντάσσεται στην υποτιθέμενη μείωση των δαπανών. Όμως μεταφέρεται αδίκως είτε στους μισθούς, είτε στο μέγεθος της απόλυσης ενώ δεν αξιολογούνται οι μη μισθολογικές δαπάνες του δημοσίου, όπου θα μπορούσαν να υπάρξουν μειώσεις χωρίς να υπάρξουν άλλα ζητήματα. Εμείς είχαμε αναφέρει και συγκεκριμένους “κωδικούς” όπου θα μπορούσαν να υπάρξουν εξοικονομήσεις».
Εκκαθαρίσεις διαρκείας
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών με την ολοκλήρωση του πρώτου κύματος της απογραφής, ο αριθμός των υπαλλήλων ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου στο δημόσιο έφτασε τις 44.811 και οι συμβασιούχοι έργου τις 14.345. Είναι οι άνθρωποι που μέχρι το τέλος του χρόνου θα βρεθούν χωρίς δουλειά σύμφωνα με την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και το Μνημόνιο της τρόικας. Ο αριθμός αυτός μεγαλώνει ακόμη περισσότερο με τις 50 χιλιάδες εργαζομένους στην τοπική αυτοδιοίκηση.
ΟΑΕΔ, ΙΚΑ, Περιφέρειες, δήμοι, ΟΠΑΔ, «Βοήθεια στο Σπίτι», Κρατική Τηλεόραση, υπουργείο Πολιτισμού, ΟΓΑ, διεύθυνση αλλοδαπών, είναι μερικές μόνο από τις υπηρεσίες όπου χιλιάδες συμβασιούχοι εκδιώχθηκαν ή θα βρεθούν μέχρι τα τέλη του 2010 στην ανεργία.
Με τον Καλλικράτη υπολογίζεται πως μέχρι το τέλος του χρόνου 50 χιλιάδες συμβασιούχοι θα βρεθούν στην ανεργία από το χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Περιφέρειες-Νομαρχίες-Δήμοι).
Ένα απλό παράδειγμα αποτύπωσης της νέας αυτοδιοικητικής δομής είναι και η Περιφέρεια Αττικής, εκεί όπου για χρόνια (όπως και στις υπόλοιπες περιφέρειες) χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον η ελαστική εργασία της ομηρίας με 8μηνες συμβάσεις. Η Περιφέρεια Αττικής είναι ένας αποκεντρωμένος κρατικός φορέας ο οποίος έχει στην αρμοδιότητά του –μεταξύ άλλων– τις δασικές υπηρεσίες, τις διευθύνσεις αλλοδαπών, τη διεύθυνση ιθαγένειας, τεχνικές υπηρεσίες κτλ.
Το μεγαλύτερο μέρος των συμβασιούχων χρησιμοποιήθηκε στις υπηρεσίες για τους μετανάστες. Πιο συγκεκριμένα από τους 300 συνολικά συμβασιούχους, οι 120 είχαν αντικείμενο εργασίας στις διευθύνσεις αλλοδαπών, άλλοι τόσοι βρέθηκαν στη Δημοτική Αναπτυξιακή Επιχείρηση Μηχανογράφησης και την ΕΕΤΑ, ενώ οι υπόλοιποι, περίπου 50, απολύονται τον Σεπτέμβρη.
«Συμπαραστεκόμαστε στον αγώνα των συμβασιούχων εργαζομένων οι οποίοι με βεβαιότητα καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες», αναφέρει στο Δρόμο ο πρόεδρος των μονίμων κ. Κώστας Μπούκας περιγράφοντας το αδιέξοδο που θα συναντούν πλέον όσοι επισκεφτούν τις υπηρεσίες: «Η πολιτεία τέτοιες υπηρεσίες “βιτρίνες”, όπως αυτές τις διευθύνσεις αλλοδαπών που έρχονται σε επαφή με χιλιάδες κόσμου, οφείλει να τις διατηρεί σε άριστη κατάσταση, επαρκώς στελεχωμένες κ.λπ. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ το μεταναστευτικό ζήτημα απασχολεί τη χώρα από το 1990, οι συγκεκριμένες υπηρεσίες επί 20 χρόνια δούλευαν με αυτόματο πιλότο και με συμβασιούχους».
Το ΙΚΑ της ουράς…
Με ασφαλιστικά μέτρα και συμβασιούχους με προγράμματα μαθητείας, που η σχέση εργασίας τους λήγει μέχρι τα τέλη του Οκτώβρη, λειτουργεί το ΙΚΑ. Τα τελευταία χρόνια περίπου 3.100 συμβασιούχοι εργαζόμενοι προσλήφθηκαν στις υπηρεσίες του Ιδρύματος, εκ των οποίων μόνο 900 έχουν απομείνει να… μετρούν αντίστροφα μέχρι να βρεθούν στην ανεργία.
Από αυτούς, οι 37 είχαν ήδη απολυθεί τους προηγούμενους μήνες του 2010, ωστόσο η προσφυγή τους δια της νομικής οδού και η απόφαση-προσωρινή δικαίωση από το δικαστήριο τους έδωσε μια παράταση στο δικαίωμα της εργασίας.
«Εμείς προσπαθούμε να πιέσουμε και τους υπόλοιπους συναδέλφους να έρθουν μαζί μας και να προχωρήσουν σε ασφαλιστικά μέτρα», τονίζει στο Δρόμο ο πρόεδρος των εργαζομένων με stage κ. Κώστας Κουτάς ενώ αναμένεται στις 23 Σεπτεμβρίου η απόφαση από τον Άρειο Πάγο.
Η απομάκρυνση περισσότερων από 3.000 συμβασιούχων έχει προκαλέσει αναστάτωση και στους πολίτες που θέλουν να εξυπηρετηθούν. Οι εικόνες με τις ουρές δεκάδων μέτρων στις υπηρεσίες του δημοσίου δυστυχώς επιστρέφουν. «Υπάρχει τρομερή έλλειψη προσωπικού. Από τότε που μια μεγάλη μερίδα συμβασιούχων έφυγε λόγω μη ανανέωσης της σύμβασής τους, παράλληλα με το 1/3 του προσωπικού που αποχώρησαν λόγω του ασφαλιστικού (800-900 άτομα σε 1,5 μήνα). Πλέον συναντάς παραρτήματα και υποκαταστήματα τα οποία λειτουργούν με 1 και 2 άτομα. Συν του ότι πριν αποχωρήσουν όλοι αυτοί το ΙΚΑ είχε περίπου 3 χιλιάδες οργανικές θέσεις κενές», σημειώνει η κα Κατερίνα Μακάκου, εργαζόμενη στο ΙΚΑ με εργασιακή σχέση μαθητείας.
…και η Βοήθεια του δρόμου
Στο δρόμο θα βρεθεί μετά από 8 χρόνια η πλειοψηφία των 3.700 εργαζομένων στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», αφού λογίζονται ως συμβασιούχοι και από τις 31 Δεκεμβρίου 2010 η σχέση εργασίας τους με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσω των αναπτυξιακών εταιριών ολοκληρώνεται.
Χαρακτηριστικό είναι δε το γεγονός πως στο νέο νόμο για την αυτοδιοικητική «μεταρρύθμιση» το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» δεν αναφέρεται πουθενά! Τους έχουν ξεγράψει δηλαδή πολύ πριν το τέλος τους…
«Δεν γνωρίζουμε τι σκέφτεται το υπουργείο, αν και σε συνάντηση που είχαμε λίγες ημέρες νωρίτερα μας είπαν πως θέλουν να παραμείνει το «Βοήθεια στο Σπίτι». Ταυτόχρονα, όμως, από την άλλη πλευρά υπήρξαν οι ανακοινώσεις από τον κ. Λοβέρδο για 270 εκατομμύρια ευρώ που θα δοθούν σε ιδιώτες για προγράμματα κοινωνικού χαρακτήρα. Δίνουν δηλαδή κίνητρο μέσω των ιδιωτικών εταιριών να παίρνουν δουλειές, τη στιγμή που η υπάρχουσα προνοιακή δομή είναι στον αέρα. Είναι τραγελαφική η κατάσταση. Και αυτή τη στιγμή, μοιραία, υπάρχει περισσότερη ανασφάλεια και ομηρία. Καλλικράτης έρχεται, συρρίκνωση θα υπάρξει, όλα μπορούν να συμβούν», δηλώνει στο Δρόμο ο κ. Γιάννης Αθανασίου, μέλος του Δ.Σ. του σωματείου εργαζομένων νομού Λευκάδας στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι».
Να σημειωθεί πως οι εργαζόμενοι παρέχουν συστηματική και οργανωμένη Πρωτοβάθμια κοινωνική φροντίδα σε περισσότερους από 100 χιλιάδες συνανθρώπους μας πανελλαδικά (ηλικιωμένα άτομα και άτομα με ειδικές ανάγκες).
Η φάμπρικα των υποχρεωτικών μετατάξεων ήδη ξεκίνησε
Με το γνωστό παιχνίδι της διαρροής εκβιαστικών σεναρίων πορεύεται το κυβερνητικό επιτελείο και στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκεί όπου εργαζόμενοι, θέσεις εργασίας και μισθολόγιο βρίσκονται υπό συνεχή… διαβούλευση.
Εκτός, λοιπόν, από τους περίπου 50 χιλιάδες εργαζομένους με συμβάσεις, οι οποίοι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου (2010) βγαίνουν στην ανεργία, ο ρόλος των μετατάξεων είναι το επόμενο «μεγάλο στοίχημα» της κυβέρνησης.
Οι αντιδράσεις πληθαίνουν από τους εργαζόμενους και θα γίνουν ακόμη πιο έντονες όταν περίπου 1.300 υπάλληλοι θα κληθούν υποχρεωτικά να εγκαταλείψουν τη θέση τους και να ακολουθήσουν το δρόμο των (περίπου) 1.700 νομαρχιακών υπαλλήλων που ζήτησαν «οικειοθελώς» να μετατεθούν.
«Υπολογίζεται, δηλαδή, πως τώρα, είτε με εθελούσια είτε με υποχρεωτική από το κράτος εντολή, θα μετατεθούν περίπου 3 χιλιάδες από τις νομαρχίες προς τους δήμους, και περίπου 1.500 από τις περιφέρειες, με τη σημερινή τους μορφή, προς τις μελλοντικές αιρετές περιφέρειες», σημειώνει στο Δρόμο ο Γιώργος Τζαφέρης, μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, υπογραμμίζοντας πως αυτό είναι μόνο το πρώτο κύμα των μετατάξεων. Διότι ακολουθεί και άλλο, πολύ πιο σκληρό: «Μετά την 1η Ιανουαρίου του 2011, όμως, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πως θα υπάρξει και δεύτερο… μέρος.
Όταν, λοιπόν, για παράδειγμα εκλεγεί η αιρετή περιφέρεια Πελοποννήσου, η οποία θα αντικαθιστά ουσιαστικά τις 5 σημερινές Νομαρχίες, τότε διαγράφεται ο κίνδυνος των μετατάξεων μέσα από τη νέα Περιφέρεια πλέον. Να σε παίρνουν από την Κόρινθο για να σε στείλουν, για παράδειγμα, στη Σπάρτη, κάτι που θα αγγίζει όλους σχεδόν τους υπαλλήλους στην τοπική αυτοδιοίκηση».
Για παραδοξότητες κάνει λόγο ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ σχολιάζοντας το ζήτημα των μετατάξεων στην τοπική αυτοδιοίκηση προσθέτοντας για τις θέσεις εργασίας, ότι «εδώ δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με την ασφάλεια στη θέση εργασίας, αλλά θα δούμε και μαζικές αναγκαστικές μετατάξεις.
Όσον αφορά τις δημοτικές επιχειρήσεις, εμείς έχουμε δηλώσει πως δεν γίνεται συνταγματικά και νομικά, ακόμη και με την κατάργηση της θέσης, να απολυθεί αορίστου χρόνου εργαζόμενος ή μόνιμος δημόσιος υπάλληλος».
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα δεδομένα, οι υποχρεωτικές μετατάξεις υπαλλήλων που θα εφαρμοστούν από την 1/1/2011, αφορούν τους τομείς της Πολεοδομίας, Κοινωνικής Πρόνοιας, Υγείας και δημόσιας υγιεινής, Παιδείας, Εμπορίου, Τοπικής ανάπτυξης, Τοπικού επιπέδου αρμοδιότητες και Μεταναστευτικής πολιτικής.
Οι υπηρεσίες που στελεχώνουν αυτούς τους φορείς και η πιθανή καθυστέρηση στην πλήρωσή τους είναι δεδομένο πως θα προσθέσουν ακόμη ένα ζήτημα στη λειτουργία των μηχανισμών του κράτους, επιβαρύνοντας εργαζόμενους και δημότες σε μια σειρά αναγκαίων υπηρεσιών.
Από τη χορήγηση πολεοδομικών αδειών και τους ελέγχους μέχρι τη δυνατότητα για μια κάρτα αναπηρίας. Από τη μελέτη έργων υποδομών για τους δήμους μέχρι και την έκδοση πιστοποιητικών οικονομικής αδυναμίας. Από την οργάνωση διενέργειας εμβολιασμών μέχρι και τον καθορισμό λειτουργίας των λαϊκών αγορών.
Όλα τα παραπάνω, «γραφειοκρατικά και συνηθισμένα» μέχρι σήμερα, δίνουν τη θέση τους στην αβεβαιότητα, καθιστώντας την τοπική αυτοδιοίκηση (ακόμη πιο) δυσλειτουργική και συγκεντρωτική. Βάζουν, δηλαδή, το τέλος στο δημόσιο όπως το γνωρίσαμε μέχρι και σήμερα.
Γιώργος Τζαφέρης, μέλος Δ.Σ. Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων: «Μετά την 1η Ιανουαρίου του 2011 θα υπάρξει και δεύτερο… μέρος μετατάξεων»
