Σε ποια συγκυρία και με ποιες στοχεύσεις πυροδοτείται η πολιτική κρίση. Του Δημήτρη Υφαντή
Υπάρχουν πλέον ντοκουμέντα. Ένα ακροδεξιό-παρακρατικό έκτρωμα σφετερίζεται την κυβερνητική εξουσία. Τέτοια και χειρότερα επίθετα του αποδίδονται σε μια ιδιότυπη πλειοδοσία αποενοχοποίησης, επιτέλους, της πολιτικής ανάλυσης. Αλλά οι εύστοχες διαπιστώσεις δεν λύνουν το γρίφο που ανακύπτει. Πόθεν και με ποιες επιδιώξεις, στη δοσμένη συγκυρία πυροδοτείται η γενικευμένη αποσταθεροποίηση; Γιατί τίθεται υπό διακινδύνευση όλος ο σχεδιασμός, υπό την αιγίδα ή έστω την ανοχή των δανειστών, στο «παρά πέντε» της κρίσιμης εκλογικής μάχης ή – ανάποδα ιδωμένο – στο «και πέντε» της ενδιάμεσης συμφωνίας με την τρόικα κι ενόψει της… πανηγυρικής εξόδου στις αγορές;
Δεν απορρίπτονται εύκολα τα ερωτήματα ως αποκυήματα συνωμοσιολογίας. Είναι ζητούμενο το αν και σε ποιο βαθμό η «συστημική» Χ.Α. κινείται αυτόβουλα, με μοναδικό κίνητρο το παζάρεμα της ποινικής μοίρας των στελεχών της, απεμπολώντας και θυσιάζοντας συνειδητά ταυτοχρόνως, ένα σημαντικότατο έρεισμά της στον πρωθυπουργικό πυρήνα.
Πλέον, οι απειλές για νέες διαρροές, που θα εμπλέκουν άμεσα τον Σαμαρά, αναδεικνύονται σε ρυθμιστικό παράγοντα των πολιτικών εξελίξεων. Κι ακριβώς σε αυτό το σημείο εξαντλείται η απολογητική καθυστερημένη δήλωση του πρωθυπουργού. Αλλά αυτές είναι οι ολέθριες συνέπειες του αχαλίνωτου τυχοδιωκτισμού και της απροκάλυπτης εμπλοκής μηχανισμών από τη δικαστική εξουσία, τις διωκτικές και μυστικές υπηρεσίες, μέχρι τα καθεστωτικά ΜΜΕ.
Το πολιτικό «succes story» τινάζεται στον αέρα. Όσα εκκολάπτονταν για έναν πόλο «εθνικού συναγερμού», με αμφίπλευρη διεύρυνση από Στουρνάρα έως ανανήψαντες χρυσαυγίτες, έχουν θρυμματιστεί πριν καν σχεδιαστούν επί χάρτου. Μία μόλις εβδομάδα πριν από την επίσκεψη-δώρο που υποσχέθηκε η ίδια η Μέρκελ στον (για την ώρα) εκλεκτό της, η αιφνιδιαστική ανατροπή του σκηνικού δεν μπορεί να εστιάζεται αποκλειστικά στο ένστικτο επιβίωσης του Κασιδιάρη, που εκμεταλλεύτηκε στον κατάλληλο χρόνο την παιδαριώδη «συντροφική» εμπιστοσύνη του ομοϊδεάτη του Μπαλτάκου.
Κι έτσι, το πεδίο ανοίγει για να αναβαθμιστεί η στρατηγική της κεντροαριστερής πολιορκίας του πολιτικού σκηνικού. Η ενεργοποίηση του Γ. Παπανδρέου έθεσε νέα ποιοτική διάσταση, καταψηφίζοντας τη διάταξη για τις τράπεζες και διατυπώνοντας ευθέως γραμμή απαγκίστρωσης από την κυβέρνηση Σαμαρά. Ο παπανδρεϊκός πόλος, κοινοβουλευτικός (Μωραΐτης, Τριαντάφυλλος) και… εξωκοινοβουλευτικός (Ραγκούσης), εντυπωσιάζει σε συντονισμό, ετοιμότητα και πολύ ανεβασμένους τόνους. Μπορεί ο μοιραίος τέως πρωθυπουργός να είναι πλήρως απαξιωμένος και καταδικασμένος στη λαϊκή συνείδηση, αυτό όμως δεν σημαίνει, κάθε άλλο, πως οι αναφορές του και οι δεσμοί του με διεθνή κέντρα έχουν απολέσει την ισχύ τους, ως ιμάντες κρίσιμων αναδιατάξεων του πολιτικού συστήματος.
Διαφαίνεται, λοιπόν, ποιοι παράγοντες και γιατί, δοκιμάζουν τα όρια της εύθραυστης σταθεροποίησης της γερμανικής επικυριαρχίας στη χώρα. Η επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου, την ερχόμενη Παρασκευή, θα λάβει χώρα, πια, σε πλαίσιο που σήμερα, λίγες μόνο μέρες πριν, δεν μπορεί να σκιαγραφηθεί με ακρίβεια. Ο πρωθυπουργός είναι εμφανώς ευάλωτος. Το χειρότερο είναι πως έτσι αισθάνεται και ο ίδιος για πρώτη φορά και συμπεριφέρεται αναλόγως. Όχι μόνο η στρατηγική του απονομιμοποιείται, αλλά βάλλεται και προσωπικά, σαν πόλος σταθερότητας του πολιτικού κατεστημένου. Το ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζει άμεσα διαλυτική κρίση. Ως πυροδότης η περίπτωση Μπαλτάκου, δεν είναι παράδοξο πως συγκεντρώνει τα πυρά όλων των εσωκομματικών πτερύγων, ακόμη και του γραμματέα Ν. Ανδρουλάκη, εναντίον του Ευ. Βενιζέλου. Από καμία πλευρά βεβαίως δεν διατυπώνεται, ούτε και δοκιμάζεται μία ολοκληρωμένη εναλλακτική στρατηγική. Το περιβάλλον παραμένει πλήρως αποσταθεροποιημένο, χαοτικό. Άρα, πεδίο δόξης λαμπρό για την ενεργοποίηση ενδιαφερόμενων διεθνών παραγόντων ισχύος, σπονσοράροντας «πρόθυμους» της ντόπιας διαπλοκής και ωθώντας στις ανάλογες κινήσεις ποδηγέτησης των πολιτικών εξελίξεων.
Η Χ.Α. χρησιμοποιείται ως μοχλός ώστε, αντίρροπα, η κεντροαριστερή ανασύσταση να προβάλει ως το νέο σημείο εξισορρόπησης του κλυδωνιζόμενου πολιτικού συστήματος. Το Ποτάμι προσφέρει ήδη ένα πρώτο ευοίωνο υπολογίσιμο μέγεθος αναφοράς. Ενδεικτικά, εδώ αναγνωρίζεται ενεργά «παρών» το πνεύμα Σημίτη χωρίς… Σημίτη, κατ’ αναλογία με τις κινήσεις Παπανδρέου, όπως επισημάνθηκαν παραπάνω. Εκδοχές διαχείρισης στον αντίποδα του ακροδεξιού Σαμαρικού δεδικασμένου, προϋποθέτουν βεβαίως μετατοπισμένες συμμαχίες με τα ξένα αφεντικά και την εγχώρια ολιγαρχία. Αλλά στις παρούσες συνθήκες υφίστανται μικρά περιθώρια ευόδωσης τέτοιων σχεδιασμών κόντρα ή χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι εμφανές πως η πίεση προς την Αριστερά θα κλιμακωθεί, εμμέσως ή ευθέως, για το στρίμωγμά της σε τέτοιες συστημικές εναλλακτικές.
Συνεπώς, η απόκρουσή τους προϋποθέτει την προσφυγή στη λαϊκή ενεργοποίηση σε ριζική αντιπαραβολή με το καθεστωτικό πολιτικό σύστημα, που παραπαίει και σπαράσσεται, ανακυκλώνοντας τη βρομιά των προσώπων, των σαπισμένων αξιών τους και των άθλιων μεθοδεύσεών τους. Η προσφυγή στη λαϊκή ενεργοποίηση ας μη θεωρείται κατά μονοπώληση ως η εκλογική «λύση», η οποία δεν βρίσκεται έξω από τις επιλογές των Σαμαρά και Βενιζέλου. Προς το παρόν λαμβάνουν τα μηνύματα «φίλων» και «συμμάχων», παριστάνοντας τους ελαφρώς ατάραχους – εξάλλου δεν διαπιστώνουν ορατά σημάδια κοινωνικής αφύπνισης. Το ετεροβαρές κυβερνητικό δίδυμο δεν θα αποδεχτεί αμαχητί τη μοίρα του αναλώσιμου. Υπό αυτή την έννοια, οι εθνικές κάλπες παραμένουν ως έσχατη φυγή διεξόδου, ποντάροντας σε ακραίους τυχοδιωκτισμούς πόλωσης.
