Τρία και πάνω χρόνια από τις πρώτες προσφυγές επιχειρήσεων στη διαδικασία της συνδιαλλαγής και ενώ οι περισσότερες από αυτές κατέληξαν στην πτώχευση, τα συνδικάτα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν «έκπληκτα» αυτές τις διαδικασίες. Το ίδιο και τα κόμματα της Αριστεράς, όπως φαίνεται από τις ερωτήσεις που κατέθεσαν βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ για την υπόθεση της Alapis. Χαρακτηριστικότερη αυτής της αμήχανης στάσης είναι η περίπτωση του σούπερ μάρκετ Ατλάντικ, όπου οι ιδιοκτήτες της επί ένα χρόνο μεταβίβαζαν, πωλούσαν, έκλειναν καταστήματα ανενόχλητοι και εκβιάζοντας τους χιλιάδες εργαζόμενούς τους.
Δύο ομοσπονδίες, δυο επιτροπές αγώνα και μια καταγγελία
Στο χώρο του φαρμάκου δρουν δυο συνδικαλιστικές οργανώσεις: η Ομοσπονδία Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας (ΟΕΦΣΕΕ), ιστορικά εκπροσωπεί τον κλάδο και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιατρικών Επισκεπτών (ΠΟΙΕ), η οποία εσχάτως προσέθεσε στον τίτλο της και το Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων-Κλάδων. Και οι δυο κινήθηκαν το τελευταίο διάστημα στην κατεύθυνση οργάνωσης των εργαζομένων της Alapis, με αφορμή την πρόταση της διοίκησης της εταιρίας για μειώσεις μισθών μέχρι 30%. Σε δυο διαφορετικές συσκέψεις-συνελεύσεις εργαζομένων υπήρξαν καταδικαστικές ανακοινώσεις για αυτές τις επιδιώξεις της εργοδοσίας και εκλέχτηκαν επιτροπές εργαζομένων για να διεξάγουν τις όποιες διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση. Οι δύο αυτές κινήσεις έγιναν πριν από την ανακοίνωση της Alapis για αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, η οποία όπως είναι φυσικό ενέτεινε την αγωνία των εργαζομένων και την αναγκαιότητα άμεσης δράσης. Φαίνεται, όμως, ότι οι ενδοσυνδικαλιστικές αντιπαλότητες υπερισχύουν της αναγκαιότητας αυτής.
Η ύπαρξη διαφορετικών χώρων εργασίας (εργοστάσια, φαρμακαποθήκες, εμπορικά γραφεία) στη διογκωμένη αυτή επιχείρηση που έχει απορροφήσει 14 άλλες εταιρίες δημιουργεί, αντικειμενικά, ένα πρόβλημα επικοινωνίας και συνεννόησης των εργαζομένων. Παρ’ όλα αυτά, το γεγονός ότι με δυο σχεδόν παράλληλες διαδικασίες μεγάλος αριθμός εργαζομένων αναλαμβάνει δράση, εκλέγει επιτροπές, εκπονεί κείμενα καταγγελίας των επιδιώξεων της διοίκησης και τελικά απορρίπτει τις ατομικές συμβάσεις και τις μειώσεις μισθών, καταγράφεται θετικά. Το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι που συγκεντρώθηκαν με την συμμετοχή της ΠΟΙΕ επέλεξαν να κινηθούν παράλληλα και για την ίδρυση επιχειρησιακού σωματείου, ενώ η ΟΕΦΣΕΕ παροτρύνει για δράση μέσα από το κλαδικό σωματείο φαρμάκου που ανήκει στη δύναμή της, είναι θέμα που πρέπει να κληθούν ενωτικά και δημοκρατικά να αποφασίσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι.
Η διαφορά εκτίμησης και πολιτικής τακτικής μεταξύ των διαφόρων συνδικαλιστικών παρατάξεων είναι υπαρκτή, αν και οι ηγεσίες των δυο κλαδικών ομοσπονδιών και των αντίστοιχων συνδικάτων δεν πρέπει να αισθάνονται ικανοποιημένες από τη μέχρι τώρα αδύνατη συνδικαλιστική παρουσία στη μεγαλύτερη επιχείρηση του κλάδου. Και σε κάθε περίπτωση η επιλογή για την ίδρυση επιχειρησιακού σωματείου δεν μπορεί να στηλιτεύεται με καταγγελίες για «παρεμπόδιση της ταξικής κατεύθυνσης», στοχοποιώντας συγκεκριμένο «διευθυντικό στέλεχος» της εταιρίας και «συνδικαλιστές του ΣΥΝ» (Ριζοσπάστης, 31/10). Η ορθότητα ή μη της όποιας επιλογής θα κριθεί από την εκπόνηση ενός σχεδίου αντίδρασης που θα κινητοποιεί και δεν θα εγκλωβίζει, που θα αφυπνίζει συνειδήσεις και θα δημιουργεί προοπτικές.
Και η εμπειρία από ανάλογες περιπτώσεις επιχειρήσεων, είναι αρνητική. Στην περίπτωση του Ατλάντικ, οι εργαζόμενοι έμειναν στην ουσία ασυντόνιστοι, ανενεργοί και τελικά έξω από τις εξελίξεις. παρά τις διαφορετικές τακτικές συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ και της Αυτόνομης Παρέμβασης. Αποδεικνύοντας ότι οι μικροπαραταξιακές αντιπαλότητες οδηγούν τους εργαζόμενους στην αδράνεια και ωφελούν μόνο τις εργοδοτικές επιδιώξεις.
Γιώργος Κατερίνης
