Αγώνας για τη διάσωση του κτιρίου της χουντικής ασφάλειας
Στις 21 Απριλίου 2010 ο Σύλλογος Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αγωνιστών της περιόδου 1967-74 και ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, απέκτησαν πρόσβαση στα ενδότερα του κτιρίου επί της οδού Βαλαωρίτου 11-13, στο οποίο στεγαζόταν παλιότερα η Ασφάλεια Θεσσαλονίκης.
Το κτίριο αυτό, το οποίο συνέχισε να λειτουργεί ως κτίριο της Ασφάλειας και μεταπολιτευτικά, υπήρξε κέντρο κράτησης και βασανισμού χιλιάδων αγωνιστών κατά της χούντας, όπως άλλωστε και οι φυλακές του Γεντί-Κουλέ, το «κόκκινο σπίτι» στην Πλατεία Δημοκρατίας, η έδρα της ΕΑΤ-ΕΣΑ στο Γ’ Σώμα Στρατού, οι στρατιωτικές φυλακές Διαβατών, το τμήμα Μεταγωγών στην οδό Φιλίππου κ.ά.
Είχα την τύχη να βρεθώ κι εγώ τη στιγμή εκείνη και να περπατήσω μαζί με τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που έζησαν σ’ αυτό το κτίριο εφιαλτικές ώρες και ημέρες. Με τη βοήθεια του αχνού φωτός των κεριών, κατεβήκαμε τα σκαλιά του παλιού κτιρίου και οδηγηθήκαμε στο υπόγειο, στα μπουντρούμια, όπου οι πολιτικοί κρατούμενοι είχαν κρατηθεί και βασανιστεί, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Βρεθήκαμε σε ένα χώρο όπου, σήμερα, διατηρούνται μόνο δύο κατασκότεινα και υγρά κελιά, στα χρόνια εκείνα όμως (όπως μας ενημέρωσαν οι τότε «ένοικοί τους») υπήρχαν ακόμη δέκα παρόμοια.
Στη συνέχεια ανηφορίσαμε στον 4ο όροφο όπου βρισκόταν τα γραφεία των ανώτατων αξιωματικών της Ασφαλείας, αλλά και το επονομαζόμενο «χειρουργείο», ένα πολύ μικρό δωμάτιο, το οποίο βαπτίστηκε έτσι λόγω της σκληρότητας των βασανιστηρίων τα οποία υπέμεναν οι συλληφθέντες της περιόδου εκείνης. Στα μέρη αυτά οδηγήθηκαν αγωνιστές και αγωνίστριες, απ’ όλες τις αντιστασιακές και αριστερές οργανώσεις στη Θεσσαλονίκη, που δραστηριοποιούνταν κατά την περίοδο της χούντας και βέβαια οι αγωνιστές του Πολυτεχνείου της Θεσσαλονίκης του 1973.
Οι ιστορίες τις οποίες μοιράστηκαν μαζί μας οι παθόντες σύντροφοι της περιόδου εκείνης, αποτελούν κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και, βέβαια, δεν μπορούν να αποδοθούν ούτε πρόχειρα, ούτε επιγραμματικά. Το μόνο βέβαιο είναι ότι όλοι αυτοί οι «μάρτυρες» της Αριστεράς, έχουν υποχρέωση, ιδιαίτερα απέναντι στις νεότερες γενιές, να μας γνωρίσουν την ιστορική πραγματικότητα όσο σκληρή κι αν είναι αυτή.
Κι εμείς, όμως, από την πλευρά μας, έχουμε τις δικές μας ευθύνες και υποχρεώσεις. Και συγκεκριμένα, έχουμε όλοι την υποχρέωση να διατηρήσουμε την ιστορική μνήμη της πόλης μας και των αγώνων της. Το ιστορικό κτίριο αυτό, προορίζεται σήμερα για ιδιωτικό ΙΕΚ, κάτι που θα σημάνει την, εκ βάθρων, ανακατασκευή του και βέβαια την καταστροφή τόσο των εναπομεινάντων κελιών, όσο και του «χειρουργείου», τόπων μαρτυρικών για αγωνιστές της πραγματικής δημοκρατίας.
Είναι υποχρέωση όλων μας να ξεκινήσουμε, ΑΜΕΣΑ, μια εκστρατεία διάσωσης του κτιρίου αυτού, απευθυνόμενοι όχι μόνο σε αρμόδιες αρχές (οι οποίες έχουν αποδείξει περίτρανα ότι λίγο τους κόφτει για την ιστορική μνήμη) αλλά, κυρίως, στο λαό της Θεσσαλονίκης, ο οποίος καλείται να αποδείξει ότι δεν είναι αμνήμων και ανεύθυνος, αλλά φροντίζει, πονά και μεριμνά για τη ιστορία της πόλης του και των αγώνων των ανθρώπων της.
Αβραάμ Βαμβακάς, δικηγόρος
