Η πρώτη βιάζεται, οι δεύτεροι ροκανίζουν τον χρόνο μέχρι τις ευρωεκλογές και… η πτώση είναι ανά πάσα στιγμή ενδεχόμενη. Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Όσο προχωρούν οι μέρες μέχρι τα Χριστούγεννα και το νέο έτος, που σηματοδοτεί και την ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. από την Ελλάδα, η κυβέρνηση φαίνεται να προσαρμόζεται στη νέα πραγματικότητα: παρά τις κορώνες «αντίστασης», τις «μπηχτές» κατά της τρόικας και τα «όχι» στα νέα μέτρα, μέχρι και τον ερχόμενο Ιούνιο, ένα μήνα μετά τις ευρωεκλογές, θα πρέπει να «χορεύει» με τον ρυθμό που της επιβάλλουν οι δανειστές. Η εκκολαπτόμενη νέα γερμανική κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι απόφαση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, άρα κάποιας μορφής ελάφρυνση, δεν πρόκειται να ληφθεί μέχρι τον Μάιο. Και το ίδιο πιστεύουν πολλές κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., που δεν θέλουν να «αναστατώσουν» με επιπλέον κόστη τους ήδη βεβαρημένους με λιτότητα ψηφοφόρους των ευρωεκλογών.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, που με κάθε ευκαιρία διαμηνύει στην τρόικα ότι δεν υπάρχει περιθώριο για νέα μέτρα, ταυτόχρονα δρομολογεί τη λήψη τους σε «συσκευασίες» αρεστές στους ελεγκτές και κατά το δυνατόν… αόρατες από τους ψηφοφόρους. Διαφημίζει, επίσης, το επίτευγμα του πρωτογενούς πλεονάσματος και προαναγγέλλει μια αισθητή ανάπτυξη εντός του 2014. Γνωρίζει, όμως, πολύ καλά ότι αυτά δεν αίρουν το αδιέξοδο με το χρέος. Και σε συνέντευξή του στη Liberation προσδιόρισε με σχετική ακρίβεια πόσο βαθύ «κούρεμα» χρειάζεται για να υπάρχει η ελάχιστη πιθανότητα επιβίωσης του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής. «Ιδανικά, θα πρέπει οι πιστωτές μας, δηλαδή ουσιαστικά τα κράτη – μέλη της Ευρωζώνης, να μας κάνουν δώρο το ήμισυ αυτού του χρέους. Ξέρουμε όμως ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει, δεν είναι ρεαλιστικό. Το ταγκό χορεύεται με δύο», είπε στη γαλλική εφημερίδα, αποδεχόμενος πλήρως τον βηματισμό που έχουν επιβάλει οι δανειστές.
Εν ολίγοις, η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί ένα αδιέξοδο τεσσάρων έως επτά μηνών. Το περισσότερο που μπορεί να περιμένει εντός του μήνα είναι η εκταμίευση της δόσης του 1 δισ. ευρώ στο Eurogroup της Δευτέρας ή το αργότερο μέχρι τη σύνοδο κορυφής (20/12), υπό τον όρο ότι θα κλείσει η εκκρεμότητα της συμφωνίας για τις αμυντικές βιομηχανίες. Η τέταρτη αξιολόγηση, από την οποία εξαρτάται μια δόση δανεισμού του 2013 περίπου 5 δισ., θα «γλιστρήσει» αθόρυβα προς το 2014, κι εφόσον η κυβέρνηση εξασφαλίσει ένα minimum συμφωνίας με την τρόικα για τους πλειστηριασμούς ακινήτων και, κυρίως, για το δημοσιονομικό κενό του 2014, για την κάλυψη του οποίου ενδεχομένως θα χρειαστεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός. Τον Ιανουάριο λήγουν ομόλογα ύψους 1,8 δισ. και υποθέτει κανείς ότι θα πληρωθούν εύκολα με τη δόση του 1 δισ. και με εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Αλλά τι θα γίνει μέχρι τον Μάιο, οπότε έχουμε λήξεις ομολόγων ύψους 4,2 δισ. ευρώ; Τι θα γίνει μέχρι τον Αύγουστο, οπότε προστίθενται λήξεις άλλων 4 δισ.; Το υπουργείο Οικονομικών έχει προγραμματίσει και για το 2014 ένα υπερτροφικό πρόγραμμα εντόκων γραμματίων ύψους 40 δισ. ευρώ, διατυπώνει δειλά (διά του κ. Σταϊκούρα) και τη φιλοδοξία για έξοδο στις αγορές ομολόγων το δεύτερο εξάμηνο του 2014, αλλά αυτός ο σχεδιασμός θα μπορούσε να υπηρετηθεί μόνο από την πολυαναμενόμενη απόφαση για κάλυψη της βιωσιμότητας του χρέους και του χρηματοδοτικού κενού μέχρι το 2016, που όμως δεν αναμένεται πριν τον Ιούνιο.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να βομβαρδίζει την ελληνική κοινωνία με μέτρα που θα αδυνατεί να υλοποιήσει και φόρους που θα αδυνατεί να εισπράξει. Υπάρχει ένα τρομακτικό έλλειμμα συγχρονισμού μεταξύ δανειστών και κυβέρνησης, όποιον χορό κι αν υποτίθεται ότι χορεύουν, ταγκό ή τσάμικο. Οι πρώτοι έχουν πολιτικούς λόγους να μη βιάζονται μέχρι τις ευρωεκλογές, η δεύτερη ακριβώς το αντίθετο. Σ’ αυτό το έλλειμμα συγχρονισμού μπορεί ανά πάσα στιγμή να «περδικλωθεί» η κυβέρνηση μέχρι τον Μάιο. Είτε από τον δικό της κακό βηματισμό, είτε από τρικλοποδιά των παρτενέρ της.
