του Ηρόστρατου
Τα παιδιά και η Ιστορία
«Ας μη γελιόμαστε: η εικόνα που έχουμε για τους άλλους λαούς ή και για εμάς τους ίδιους συνδέεται με την ιστορία που μας έχουν αφηγηθεί όταν ήμασταν παιδιά. Η ιστορία αυτή μας σημαδεύει σε ολόκληρη τη ζωή μας…».
Marc Ferro, Πώς αφηγούνται την ιστορία στα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο, (Εκδόσεις Μεταίχμιο)
Στο προηγούμενο φύλλο του Δρόμου έγραφα για τον προικισμένο δάσκαλο που χρησιμοποιεί πρωτότυπες μεθόδους και το παιχνίδι, για να διδάξει στα παιδιά την Ιστορία.
Σήμερα, με αφορμή το βιβλίο του Ferro που κυκλοφόρησε σε νέα έκδοση προβληματίζομαι περισσότερο για τις πληροφορίες που περιέχονται στα σχολικά βιβλία:
«…Ελέγχοντας το παρελθόν μπορεί κανείς να κυριαρχήσει ευκολότερα στο παρόν, να νομιμοποιήσει εξουσίες και διαμφισβητήσεις. Οι κυρίαρχες δυνάμεις, λοιπόν -κράτη, Εκκλησίες, πολιτικά κόμματα ή ιδιωτικά συμφέροντα-, κατέχουν και χρηματοδοτούν Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης κι μηχανισμούς αναπαραγωγής των ιδεών, σχολικά βιβλία και κινούμενα σχέδια, ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές. Ολοένα και περισσότερο ένα ομοιόμορφο παρελθόν εκπέμπεται προς όλους και προς τον καθένα μας ξεχωριστά. Όσοι βλέπουν πως η ιστορία τους έχει τεθεί υπό «απαγόρευση» εξεγείρονται. Έτσι λοιπόν, αύριο, ποια έθνη, ποιες συλλογικότητες θα μπορούν ακόμη να ελέγχουν τη δική τους Ιστορία;».
Περιδιαβαίνοντας από χώρα σε χώρα και από ήπειρο σε ήπειρο μέσα από τα σχολικά βιβλία, διαπιστώνεις εύκολα πώς ακριβώς έχει «αξιοποιηθεί» η Ιστορία και πώς η διαστρεβλωμένη της γνώση έχει σταθεί το υπόβαθρο για το σύνολο των πολέμων και των συρράξεων που σήμερα είναι πραγματικότητα για το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη.
Έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον να διαβάζεις τα κεφάλαια του βιβλίου, καθώς κατά το μεγαλύτερο μέρος τους έχουν γραφτεί πριν από τον πόλεμο στο Ιράκ, πριν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, πριν τα όσα συμβαίνουν σήμερα στη λεκάνη της Μεσογείου, πριν από την κρίση στην Ουκρανία…
Η διδασκαλία της Ιστορίας είχε -κατά κάποιον τρόπο- προετοιμάσει το έδαφος των συγκρούσεων…
Το βιβλίο του Ferro είναι μια πραγματική «εγκυκλοπαίδεια» της παγκόσμιας Ιστορίας που προσφέρει άφθονη τροφή για σκέψη και για έρευνα.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον σημείο είναι αυτό που αφορά τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια στη Γαλλία που θυμίζει κάτι από τα σημερινά που συμβαίνουν στη χώρα μας:
«…Με πρόσχημα ότι η Ιστορία κούραζε μάλλον το μυαλό των μαθητών, παρά το καλλιεργούσε -οι ημερομηνίες κ.λπ.-, η διδασκαλία των ιστορικών εποχών υποκαταστάθηκε
Από τη θεματική διδασκαλία. Εδώ, επίσης, το άλλοθι των ανθρωπιστικών σπουδών εξυπηρετούσε την αποϊδεολογικοποίηση της Ιστορίας, τη θεσμοθέτησή της «ως επιστήμης». Και πάλι, όμως, εδώ η κατ’ επίφαση πρόοδος επιτυγχανόταν σε βάρος του γνωστικού αποθέματος, δηλαδή σε βάρος της εθνικής μνήμης και της εθνικής συνείδησης… Η Ιστορία δολοφονήθηκε οριστικά κι το ίδιο το σύστημα είχε εγκαθιδρύσει το χάος. Τα παιδιά “δεν γνώριζαν πλέον ιστορία”… ».
Θα περίμενε κανείς να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση στην Αριστερά για την Iστορία που δεν είναι καθόλου μα καθόλου θεωρία. Μέρα με τη μέρα αποδεικνύεται πως είναι…πράξη!
Κτίρια σε κίνδυνο: ένας πολύ ενδιαφέρον φωτογραφικός διαγωνισμός
Διαβάζω: «Χιλιάδες κτίρια, αλλοιωμένα, ερειπωμένα που κατοικούνται ή είναι εγκαταλειμμένα βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα. Φωτογραφίστε τα και στείλτε πέντε έγχρωμες φωτογραφίες στον φωτογραφικό διαγωνισμό της Monumenta για να αναδείξουμε τον αρχιτεκτονικό πλούτο της χώρας που βρίσκεται σε κίνδυνο και να προστατεύσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά!
Θέμα: Κτίρια σε πόλεις και οικισμούς, κάθε χρήσης, που κτίστηκαν από το 1830 έως το 1970, συμπεριλαμβανομένων των κτηρίων που βρίσκονται σε παλιότερους οικισμούς».
Μια ευκαιρία να αναδείξουμε κτίρια που αξίζει να σωθούν…
Χρονική περίοδος διαγωνισμού: 4 Απριλίου-16 Δεκεμβρίου 2016
Ανακοίνωση αποτελεσμάτων: 10 Ιανουαρίου 2017
Πληροφορίες: 6973308857
info@monumenta.org
