Οι «εναλλακτικές» λύσεις ή μία από τα ίδια

Ενώ, λοιπόν, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες προσχωρούν χωρίς αντιστάσεις στη γερμανική γραμμή για υιοθέτηση μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας με τη συμμετοχή και των ιδιωτών πιστωτών, μένουν σε εκκρεμότητα οι προτάσεις που εμφανίστηκαν ως «εναλλακτικές» για μια πιο αξιόπιστη – έναντι των αγορών- έξοδο του ευρώ από την κρίση:

– Η πρόταση για το ευρωομόλογο θα εξεταστεί «όταν ωριμάσει η ιδέα περισσότερο», σύμφωνα με τη διατύπωση των βασικών εισηγητών της. Σε τι συνίσταται η πρόταση αυτή; Στην έκδοση κοινών ομολόγων για την αναχρηματοδότηση του χρέους των χωρών της Ευρωζώνης. Στην πρόταση αυτή αντιδρά η Γερμανία για λόγους προφανείς. Το κόστος δανεισμού της θα αυξηθεί για να συγκλίνει με αυτό χωρών που τα επιτόκιά τους έχουν φτάσει… στον Θεό. Αυτή η πρόταση, ωστόσο, εμπλουτίζεται σιγά σιγά και με ενδιαφέρουσες εκδοχές. Μία από αυτές είναι το κοινό ευρωομόλογο όχι μόνο να ενσωματώνει τη «ρήτρα χρεοκοπίας» που προβλέπει η γερμανική πρόταση για τα «εθνικά ομόλογα», αλλά και να περιέχει επιτόκια τριών ταχυτήτων. Αν η εκδοχή αυτή υιοθετηθεί το περίφημο «εναλλακτικό» ευρωομόλογο οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα με τον γερμανικό μηχανισμό ελεγχόμενης χρεοκοπίας: στην τριχοτόμηση της Ευρωζώνης, ανάλογα με τα επίπεδα χρέους κάθε χώρας.

– Η δεύτερη «εναλλακτική» πρόταση που παραμένει στο ταμπλό είναι η αύξηση του ποσού των 750 δισ. ευρώ που διαθέτει ο ισχύων σήμερα μηχανισμός διάσωσης καθώς και η υιοθέτηση μεγαλύτερης ευελιξίας στην άντληση πόρων από το «ταμείο» αυτό. Σε αυτό επιμένει ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισέ, που μάλιστα μια μέρα πριν την Σύνοδο Κορυφής εξασφάλισε απόφαση για τον διπλασιασμό του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΚΤ (στα 10,7 δισ. ευρώ). Ο Τρισέ έχει πρωτοστατήσει στην πολεμική κατά του γερμανικού σχεδίου, χαρακτηρίζοντά το μάλιστα «μηχανισμό αποσταθεροποίησης του ευρώ».
– Η τρίτη πρόταση, συμπληρωματική των δύο παραπάνω και πολύ πιο ουσιώδης, υποστηρίζει ότι οποιοσδήποτε μηχανισμός διάσωσης είναι αδύνατο να έχει αποτελέσματα χωρίς την προώθηση της «πολιτικής ενοποίησης» της Ε.Ε. Την άποψη αυτή υποστήριξαν τις τελευταίες μέρες διάφορες πτέρυγες της ευρωκρατίας που πρωταγωνίστησαν στον καβγά «γερμανικό σχέδιο ή ευρωομόλογο». Ο Γιούνκερ, οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες, αλλά και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο Γάλλος σοσιαλιστής Λιονέλ Ζοσπέν κ.ά. Η πρόταση αυτή, που παρουσιάζεται ως στοιχείο προόδου για την Ε.Ε., καταλήγει στην εκχώρηση και των τελευταίων υπολειμμάτων κρατικής κυριαρχίας των χωρών μελών σε ένα «οικονομικό διευθυντήριο» της ευρωζώνης, χωρίς εθνικό και δημοκρατικό έλεγχο, το οποίο θα αποφασίζει για όλες τις οικονομικές πολιτικές κάθε χώρας: τη φορολογία, τη δημοσιονομική και εισοδηματική πολιτική, την εμπορική και βιομηχανική πολιτική κοκ. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την περιφέρεια της Ευρωζώνης στις συνθήκες διεύρυνσης των ανισοτήτων ανάμεσα στις λίγες πλεονασματικές και τις πολλές ελλειμματικές χώρες του κλαμπ μπορεί κανείς να το φανταστεί. Το περίφημο «πολιτικό έλλειμμα» της Ε.Ε. είναι βέβαιο ότι θα μεταφραστεί σε αύξηση της πολιτικής ισχύος των χωρών που ηγεμονεύουν στην Ευρωζώνη, πρωτίστως της Γερμανίας και της Γαλλίας.