Οικολογική καταστροφή στην Άνδρο

Της Ξένιας Πηρουνια.

Μεγάλη οικολογική καταστροφή προκλήθηκε στην Άνδρο, όταν λόγω βροχοπτώσεων αποκολλήθηκε και άρχισε να ολισθαίνει προς τη θάλασσα η επί 40 χρόνια παράνομη χωματερή στην περιοχή της Σταυροπέδας.

Παρά το σοβαρό κίνδυνο εκτεταμένων εστιών μόλυνσης και τις αντιδράσεις, η δημοτική Αρχή έδωσε άδεια επαναλειτουργίας της παράνομης χωματερής. Μετά τις τελευταίες ισχυρές βροχοπτώσεις στις αρχές Φεβρουαρίου και την αποκόλληση του ασταθούς μεγάλου όγκου σκουπιδιών, το Λιμενικό Σώμα τοποθέτησε πλωτό φράγμα, με σκοπό τον περιορισμό της ρύπανσης. Λόγω των καιρικών συνθηκών, όμως, και αυτό καταστράφηκε και παρασύρθηκε από τα θαλάσσια ρεύματα.Η παραλία του Σχοινιά θάφτηκε κάτω από τόνους πλαστικού και άλλων απορριμμάτων, τα οποία έχουν παρασυρθεί και στη θάλασσα σε ακτίνα 200 μέτρων. Οικολογικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, αφού η μόλυνση μπορεί να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και οι συνέπειες αυτής να είναι μη αναστρέψιμες. Η μόλυνση των ζωντανών οργανισμών και του περιβάλλοντος κινδυνεύει να πλήξει ολόκληρο το Αιγαίο, ενώ υπάρχει κίνδυνος τα σκουπίδια να εξαπλωθούν, αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση.

Παράνομη χωματερή εντός αρχαιολογικού χώρου
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα έφεραν στην επιφάνεια το χρόνιο πρόβλημα που ταλανίζει το νησί από τη λειτουργία του Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), που αντιβαίνει σε όλες τις κοινοτικές οδηγίες για τη διαχείριση απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος.
Η παράνομη χωματερή λειτουργεί εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου Στρόφυλα-Σταυροπέδας–Αγίου Γεωργίου Παντουκίων και σε κοντινή απόσταση (μικρότερη των 300 μ.) από τον παλιότερο νεολιθικό οικισμό της Μεσογείου.
Παρά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ, 293/2010), που απαγορεύει τη ρήψη σκουπιδιών εντός του αρχαιολογικού χώρου, η πρακτική αυτή συνεχίζεται ακόμη, προκαλώντας έντονες διαμάχες μεταξύ περιβαλλοντικών οργανώσεων, κατοίκων και τοπικών Αρχών.
Από το 2003, γίνονται προσπάθειες εύρεσης λύσης και χωροθέτησης ΧΥΤΑ, ενώ οι ευθύνες μετακυλίονται ανάμεσα σε φορείς και κράτος. Το 2009, η δημοτική Αρχή είχε προτείνει την περιοχή του Προφήτη Ηλία για τη χωροθέτηση ΧΥΤΥ, ενός επίσης ξεπερασμένου και μη οικολογικού τρόπου διαχείρισης απορριμμάτων. Η περιοχή είχε κριθεί ακατάλληλη από το υπουργείο Περιβάλλοντος και το αρμόδιο τμήμα της Νομαρχίας λόγω της ύπαρξης του κεντρικού υδροφόρου ορίζοντα του νησιού.

Αντιδράσεις για την «πράσινη ανάπτυξη»
Η κυβέρνηση της «πράσινης ανάπτυξης» αντί να ακολουθεί οικολογικές και βιώσιμες λύσεις στο ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων εμμένει σε ξεπερασμένες και επικίνδυνες πρακτικές.
Ο δήμαρχος του νησιού, Γιάννης Γλυνός, έκανε λόγο για «κακό συντονισμό» στις προσπάθειες εύρεσης λύσης και αναγνωρίζει ως μόνη λύση τη μεταφορά των σκουπιδιών σε άλλο νησί.
Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» έχει ενημερώσει την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και την Εισαγγελία Πρωτοδικών Σύρου και έχει ζητήσει την άμεση διερεύνηση της υπόθεσης, τονίζοντας πως «αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, η οικολογική καταστροφή για την περιοχή και τα θαλάσσια οικοσυστήματα θα είναι μη αναστρέψιμη λόγω των δεκάδων τόνων πλαστικού και άλλων απορριμμάτων που εισέρχονται καθημερινά στη θάλασσα. Παρακολουθούμε το ζήτημα στενά και αναμένουμε την κατεπείγουσα κινητοποίηση όλων των μηχανισμών που θα οδηγήσουν σε αποκατάσταση της περιοχής, ενώ παράλληλα προωθούμε άμεσα την υπόθεση και στα αρμόδια κοινοτικά όργανα».