Μεγαλώνει η απόσταση πολιτικής και κοινωνίας. Του Δημήτρη Υφαντή
Λιτότητα-ανάπτυξη, ευρώ-εθνικό νόμισμα, ρύθμιση του χρέους-διαγραφή του χρέους, συνεννόηση με τους δανειστές -σκληρή διαπραγμάτευση με τους δανειστές, αυτοκάθαρση του πολιτικού συστήματος- ανατροπή της κυβέρνησης του Μνημονίου: Tέτοια και άλλα εμφανιζόμενα ως καίρια διλήμματα που στοιχειοθετούν, εδώ και μία τριετία, την πολιτική αντιπαράθεση, αποδεικνύεται πως, όσο και όπως και αν αναπαραχθούν, αυτά καθ’ αυτά, αδυνατούν να ωθήσουν σε λύση τον γόρδιο πολιτικό δεσμό της χώρας. Γιατί η κυρίαρχη απαίτηση και προϋπόθεση, ώστε να ανοίξει περπατησιά γι’ αυτό το πολυπόθητο ξέφωτο, παραμένει ανεκπλήρωτη και απωθείται.
Η εταιρία δημοσκοπήσεων Public Issue, κατά τεκμήριο, θεωρείται έγκυρη, ιδιαίτερα στο αριστερής τοποθέτησης πολιτικό «παρατηρητήριο». Λες και τράβηξε την κουρτίνα του εργαστηρίου της, δημοσίευσε στην Εφημερίδων των Συντακτών «ξερά» τα ποσοστά της πρόθεσης ψήφου, χωρίς την υποβολή τους στη μεθοδολογία, όπου οι «αδιευκρίνιστες ψήφοι» κατανέμονται αναλόγως και απαλείφονται, καταλήγοντας σε εκτίμηση εκλογικής επιρροής. Τα αποτελέσματα με 15,5% εξίσου σε Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, όσων δηλώνουν ευθέως τώρα τι θα ψήφιζαν, αλλά και 7% σε Στ. Θεοδωράκη, προφανώς δεν συνάδουν ούτε με «ρεύμα νίκης», ούτε με «επί θύραις ανατροπή». Αλλά μήπως αποδίδουν πιστότερα την πραγματική κατάσταση πνευμάτων; Τι δηλαδή; Πως σε συντριπτικά ποσοστά που καταγράφονται σε κλίμακες άνω του 40%, πλειοψηφικά λαϊκά στρώματα, όχι μόνο δεν στρατεύονται (μεγάλη η απόσταση από τέτοιες ποιότητες) αλλά ούτε καν έλκονται από τις υπαρκτές προγραμματικές κομματικές επαγγελίες. Πολύ περισσότερο επαληθεύεται σε ακόμη πιο σαρωτικές κλίμακες, η συλλήβδην απόρριψη κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και… «αυριανής» κυβέρνησης.
Το πρωθυπουργικό κέντρο εξουσίας είναι εμφανέστατο πως δεν θα αρκεστεί στους λίγους μήνες ανοχής που θα του εξασφαλίσουν -αν του το εξασφαλίσουν κι αυτό- τα αφεντικά του, αφού βεβαίως υπερψηφιστεί ο σκληρός πυρήνας των νέων μέτρων πλήρους άλωσης της αγοράς εργασίας, της «αγοράς» γενικώς και του τραπεζικού συστήματος. Στα πρόθυρα της κατάρρευσης, όχι μόνο λόγω ΠΑΣΟΚ, αλλά σαφώς και λόγω της αποσυσπείρωσης και των διαλυτικών φαινομένων στην ίδια τη Δεξιά, το κυβερνητικό μπλοκ φιλοδοξεί να απενεργοποιήσει το ΣΥΡΙΖΑ, παρασύροντάς τον σε έναν κλασικό επικοινωνιακό «ανταρτοπόλεμο». Η επιδίωξη παραμένει αταλάντευτη, να σπαταληθεί το ανατρεπτικό φορτίο της Αριστεράς, να εξανεμιστεί στα χαρακώματα του κατεστημένου διπολικού σκηνικού, που έντεχνα στήνουν τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Με την κοινωνία σε ρόλο παθητικού θεατή, το πολύ επίδοξου… ψηφοφόρου, η κυβέρνηση μπορεί να ελπίζει στην πολυπόθητη παράταση ζωής. Ποικίλα σχέδια μικροπολιτικών αντιπερισπασμών, από τις μεθοδεύσεις κατά της Χ.Α. μέχρι την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, αλλά και πιο βαθιών πολιτικών επενδύσεων «μακράς πνοής», όπως προκύπτει τώρα το εγχείρημα Θεοδωράκη, υιοθετούνται, εκκολάπτονται και δοκιμάζονται. Αναλόγως…
Κι επειδή οι νυν εταίροι αμφότεροι, Σαμαράς και Βενιζέλος, προφανώς δεν είναι σε θέση πλέον να επενδύουν παρά μόνο στην αποτυχία των… άλλων, στην εμπέδωση δηλαδή ενός κλίματος γενικευμένης αποχαύνωσης και αντιπολιτικής απαξίωσης, όλα τα φώτα είναι αναμενόμενο να πέφτουν στις προσδοκίες και τα ελλείμματα, στις δυνατότητες και στα κρατήματα του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά ούτε εδώ εντοπίζεται ακριβώς το πρόβλημα, γιατί δεν τίθεται πια με τους όρους της κλασικής κομματικής τοπογραφίας. Το ξεπέρασμα της εμμένουσας αφασίας και δυστοκίας, αφορά την κοινωνική χειραφέτηση, προσδίδοντας νόημα στην πολιτική με όρους καθημερινότητας, πραγματικότητας, κι άρα σήμερα (κυριολεκτώντας) σωτηρίας της χώρας.
Το έργο για την Αριστερά ως προγραμματική συγκρότηση, ως στελέχωση ηγετικού δυναμικού και στράτευση μελών, ως υπόδειγμα και απόπειρα άμεσης δημοκρατικής λειτουργίας και συμμετοχής, δεν είναι τίποτε άλλο από… αυτό. Ανταποκρίθηκε, ανταποκρίνεται; Έχει δηλαδή χαραχτεί άλλο δρομολόγιο, μεταξύ καναπέως, οθόνης, άντε πληκτρολογίου, παραβάν και κάλπης ως τελικού προορισμού;
Η πολιτική και ιδεολογική συγκρότηση ενός πλατύτατου ενεργητικού ρεύματος μέσα στα λαό, που έδωσε έπειτα από δεκαετίες στειρότητας πολύ πλούσια πρώτη ύλη αυθεντικού ριζοσπαστισμού, με πιο πρόσφατα σκιρτήματα την παλλαϊκή ευαισθητοποίηση για το «μαύρο στην ΕΡΤ», απαιτούσε και απαιτεί άλλης τάξης προτεραιότητες και ιεραρχήσεις από την «εκλογική πορεία νίκης», χαρτογραφημένη εν πολλοίς με τα υλικά της επικοινωνιακής μηχανικής. Τίθεται, άραγε, υπό διακινδύνευση ακόμη κι η «ευρεία νίκη» στις Ευρωεκλογές; Εσωκομματικοί κλεφτοπόλεμοι, προσωπικές στρατηγικές, ασάφειες και λοξοκοιτάγματα, είναι απλώς οι αναμενόμενες συνέπειες. Έτσι, άλλωστε, δεν γίνεται στα… κόμματα; Και μάλιστα όταν βρίσκονται στα πρόθυρα της εξουσίας;
Ευτυχώς, δεν είναι (ακόμη!) αυτή η περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ. Άρα, τέτοιου τύπου αντικατοπτρισμοί των ηθών και εθίμων του καθεστωτικού πολιτικού συστήματος, για την Αριστερά και τον κόσμο της μπορούν να λειτουργήσουν αντίστροφα, λυτρωτικά.
